Κυριακή 31 Οκτωβρίου 2010

Γνωστική ψυχολογία

Γνωστική ψυχολογία
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδειαΜετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση
Ψυχολογία

Ιστορία
Κλάδοι
Ατομική
Γνωστική
Πολιτική
Εφηρμοσμένη
Βάθους
Κλινική
Αναλυτική
Ανθρωπιστική
Εκπαιδευτική
Αναπτυξιακή
Ιατροδικαστκή
Κοινωνική


Έννοιες
Προσωπικότητα
Ψυχανάλυση
Συναίσθημα

Ψυχολόγοι
Άρθρα
Πρότυπο • Συζήτηση
Η γνωστική ψυχολογία είναι επιστημονικό πεδίο της ψυχολογίας που προσπαθεί να ερμηνεύσει τα φαινόμενα της αντίληψης και των διανοητικών διεργασιών υποστηρίζοντας ότι έτσι μπορεί να εξηγηθεί η ανθρώπινη συμπεριφορά. Η περιοχή καλύπτει ένα ευρύ φάσμα περιοχών έρευνας, εξετάζοντας ερωτήματα λειτουργίας της μνήμης, προσοχής, αντίληψης, αναπαράστασης της γνώσης, σκέψης, δημιουργικότητας και επίλυσης προβλημάτων. Ο όρος γνωστική ψυχολογία πρωτοπαρουσιάστηκε στο βιβλίο Cognitive Psychology από τον Ulrich Neisser το 1967 όπου δίνεται ένας πολύ ευρύς ορισμός, δίνοντας έμφαση στη άποψη ότι η νόηση έχει συγκεκριμένες θεμελιώδεις δομές. Αυτός ο ορισμός δίνει τη δυνατότητα μελέτης υψηλότερου επιπέδου εννοιών, όπως η σκέψη, που τα μοντέρνα βιβλία συνήθως συμπεριλαμβάνουν στην προσπάθειά τους να ορίσουν την γνωστική ψυχολογία.

Το βασικό ερώτημα της γνωστικής ψυχολογίας είναι το πώς ένα άτομο αποκτά γνώση. Επάνω στο ζήτημα αυτό, η βασική της θέση είναι ότι, η είσοδος και η επεξεργασία πληροφοριών, που οδηγούν στη μάθηση και τη γνώση, ακολουθούν μια διαδικασία παρόμοια με εκείνη της επεξεργασίας των τροφών κατά τη λειτουργία της πέψης. Με την επεξεργασία αυτή οι γνώσεις μετασχηματίζονται και αποθηκεύονται, για να ενεργοποιηθούν, όταν τις χρειαστούμε. Αυτό σημαίνει ότι για να μετατραπεί η πληροφορία σε γνώση, μεσολαβούν όχι μόνον οι αισθήσεις, οι οποίες φιλτράρουν τα εξωτερικά ερεθίσματα, αλλά και κάποιες διαδικασίες επεξεργασίας οι οποίες μετασχηματίζουν τα δεδομένα σε γνώση. Οι διαδικασίες αυτές καθορίζονται από τις γνωστικές λειτουργίες, δηλαδή την αντίληψη, τη μνήμη, τη γλώσσα, τη σκέψη και την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων.

Η γνωστική ψυχολογία θεωρεί ότι για να μελετηθεί η μάθηση πρέπει να μελετήσουμε αναλυτικά τον μετασχηματισμό της πληροφορίας σε γνώση, δηλαδή τις φάσεις της γνωστικής επεξεργασίας πληροφοριών, και ρίχνει το βάρος της στη μελέτη των συγκεκριμένων γνωστικών λειτουργιών. Συνεισφέρει σημαντικά στο διεπιστημονικό πεδίο της γνωσιακής επιστήμης ενώ μοιράζεται το ίδιο αντικείμενο μελέτης, υπό διαφορετική σκοπιά, με την τεχνητή νοημοσύνη.

[Επεξεργασία] Δείτε επίσης
Ψυχολογία
Διανοητικές διεργασίες
Τεχνητή νοημοσύνη
Γνωσιακή επιστήμη

Πέμπτη 28 Οκτωβρίου 2010

ΤΑΠΕΙΝΟΤΗΤΑ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΕΓΡΗΓΟΡΣΗ

Ο άνθρωπος με βαθιά και ουσιαστική ταπεινότητα, βρίσκεται πάντα σε εγρήγορση γιατί έχει επίγνωση της μερικότητάς του και του κινδύνου να υποπέσει σε αμέλεια. Δεν είναι αδύναμος ή ‘κακομοίρης’, καθώς η επίγνωση του κινδύνου του λάθους τον ωθεί σε ευσυνείδητο αγώνα ορθής δράσης και άρα σε πνευματική ενδυνάμωση.


Η έπαρση αντίθετα καταδεικνύει καθαρά την ύπαρξη αδράνειας στον άνθρωπο. «Έχω ήδη φτάσει, έχω καταφέρει πολλά» λέει συνειδητά ή ασυνείδητα το άτομο. Όμως ο άνθρωπος που βάζει τη ταπεινότητα ως βασική λειτουργία της ζωής του, πάντα έχει σαν στόχο το ανώτερο, πάντα συγκρίνει τον εαυτό του με τους πιο προχωρημένους αδελφούς του και με όσα δεν έχει καταφέρει, κι έτσι γνωρίζει την μερικότητά του, τις ελλείψεις του και το πόσο αγώνα έχει ακόμα να κάνει. Το άτομο με έπαρση ωστόσο, έχει και άγνοια και πνευματική τύφλωση, καθώς δεν βλέπει την κορυφή του βουνού που έχει να φτάσει αλλά βρίσκεται σε μια αδρανή αυτοϊκανοποίηση με όσα έχει καταφέρει. Όμως προσοχή: η στασιμότητα ισοδυναμεί με πτώση! Κι έτσι ο άνθρωπος με έπαρση κινδυνεύει να χάσει ακόμα και το επίπεδο που έχει κατακτήσει…


Η αδράνεια δεν έχει καμία θέση στη πνευματικότητα – αδράνεια είτε στο φυσικό, η στο συναισθηματικό και νοητικό επίπεδο. Η αδράνεια είναι άλλη μια λέξη για το ‘εγώ’. Και ο εγωισμός είναι το εμπόδιο για κάθε εξέλιξη και η αρχή κάθε βασάνου.


Τελικά ο ταπεινός άνθρωπος είναι και πνευματικά αξιοπρεπής, αποκτά ‘βάρος’ και κύρος, καθώς αγωνίζεται με ανοιχτά μάτια προς το επόμενο σκαλοπάτι. Η ύπαρξη έπαρσης, είναι ένα φτηνό και ψεύτικο υποκατάστατο της πνευματικής αξιοπρέπειας και του κύρους που θα ήθελε να έχει το άτομο, το οποίο όμως δεν έχει κατακτήσει, κι έτσι σαν υπεραναπλήρωση φορά ένα τεχνητό ‘φουσκωμένο’ προσωπείο…

http://www.elenastral.com/

ΤΑΠΕΙΝΟΤΗΤΑ

http:/Παρασκευή, 9 Ιουλίου 2010Η ταπεινότητα είναι συνεχής αυτό-ανακάλυψη
Η ταπεινότητα είναι συνεχής αυτό-ανακάλυψη αλλά και αυτό-αποκάλυψη, όπως επίσης και διαρκής αυτό-καταστροφή. Καταστρέφουμε δηλαδή συνεχώς τις εικόνες που πάμε να χτίσουμε για τον εαυτό μας, καταστρέφουμε τα εγώ: ‘είμαι αυτό, είμαι εκείνο’…


Η ταπεινότητα είναι ενάντια σε κάθε αδράνεια ταύτισης. Μόλις πάμε να ταυτιστούμε με μια ιδέα για τον εαυτό μας (δηλαδή μόλις πάμε να χτίσουμε κάποιο εγώ), πρέπει να την καταστρέφουμε και να μένει το μηδέν. Η ταπεινότητα είναι αυτό-μηδενισμός.


Μέσα από αυτή τη συνεχή αυτό-καταστροφή και αυτό-αποκάλυψη, έρχεται ταυτόχρονα και συνεχής αυτό-ανανέωση. Γιατί, αν δεν αφήσουμε να χτιστούν κελύφη του εγώ, τότε η ενέργειά μας ανανεώνεται διαρκώς, λαμβάνουμε νέα ζωή και έμπνευση.


Έτσι πρέπει να προσέχουμε πολύ τι λέμε στον εαυτό μας και στους άλλους για εμάς. Να αποφεύγουμε κάθε φράση του τύπου ‘εγώ είμαι αυτό, εγώ είμαι εκείνο’. Να αποφεύγουμε κάθε ταμπέλα και ταύτιση γιατί έτσι χτίζουμε μικρά φέρετρα για τον εαυτό μας.


Αυτή η συνεχής καταστροφή του εγώ μάς αφήνει πραγματικά ελεύθερους! Αυτή είναι πραγματική ελευθερία, η μη-ταύτιση, η συνεχής αυτό-ακύρωση, το να στεκόμαστε αιωρούμενοι στο κενό και να μας κινεί και να μας πλάθει η Θεία Νόηση όπως θέλει Εκείνη – και η Θέλησή της είναι πάντα πανέμορφη, πανευφυής, αγαθή και δημιουργική, σε αντίθεση με τα εγώ μας που είναι άσχημα, κουτά, εγκλωβιστικά - είναι τα φερετράκια μας.


Φυσικά για να γίνεται πράξη αυτή η αυτό-ακύρωση, πρέπει να βάλουμε στη ζωή μας το διαλογισμό και τη προσευχή, που ακριβώς είναι η πράξη παράδοσης του εγώ: με το διαλογισμό αφηνόμαστε ανοιχτοί, σαν ένα καλάμι που περνάει ο αέρας από μέσα του, ενώ με τη προσευχή ανατείνουμε το είναι μας προς τα πνευματικά Ύψη, προς τον Εαυτό-Θεό, προς το Φως της Πηγής. Η τακτική εξάσκηση στο διαλογισμό και τη προσευχή, θα φέρει σε κάποια φάση την απαραίτητη εγρήγορση με την οποία θα καταστρέφουμε αμέσως τις ταυτίσεις που ασυναίσθητα πάμε να χτίσουμε στο είναι μας. Και έτσι θα ανανεωνόμαστε συνεχώς, θα ζούμε ελεύθεροι από ταυτίσεις κάθε στιγμή.


/www.elenastral.com/2010/07/blog-post_09.html

Αγάπα τον εαυτό σου

Αγάπα τον εαυτό σου!

Το γνωστό ρητό «αγαπά τον πλησίον σου σαν τον εαυτό σου- Ιησούς Χριστός» μας αφήνει να εννοήσουμε ότι δεν είναι λάθος να αγαπάς τον εαυτό σου αλλά αντιθέτως αυτό πρέπει να γίνει το μέτρο με το οποίο πρέπει να αγαπάμε τους γύρω μας. Στην πραγματικότητα η αποδοχή και η αγάπη του εαυτού μας είναι απαραίτητη για να μπορέσουμε να αγαπήσουμε και να δεχτούμε τους γύρω μας.





Πως μπορούμε λοιπόν να έχουμε αγάπη για τον εαυτό μας χωρίς να καταντήσουμε εγωιστές ; Βασική προϋπόθεση για να αποκτήσουμε υγιή αγάπη για τον εαυτό μας είναι να κατανοήσουμε και να δεχτούμε την αγάπη που μας προσφέρει ο Θεός. Στην προς ρωμαιους επιστολη 8 διαβάζουμε : 8 Ο Θεός όμως δείχνει την δική του αγάπη σ' εμάς, γιατί, ενώ ακόμα εμείς ήμασταν αμαρτωλοί, ο Χριστός πέθανε για μας. Μια τέτοια αγάπη μας προσφέρει ο Θεός που αν την δεχτούμε μπορούμε να αγαπήσουμε και τον εαυτό μας. Αυτό δεν σημαίνει ότι αγαπώ και αποδέχομαι κάθε τι που κάνω αλλά ότι μπορώ να αποδεχτώ τον εαυτό μου όπως ακριβώς είναι γιατί πρώτος ο Θεός με αποδέχεται μ’ αυτό τον τρόπο ( μας αγάπησε ενώ ακόμα εμείς ήμασταν αμαρτωλοί). Ο ειλικρινής χριστιανός κατανοεί την αμαρτωλότητα του χωρίς να κατακρίνει τον εαυτό του αφού η κρίση της αμαρτίας του έπεσε όλη επάνω στον Χριστό. Η κατανόηση αυτή δεν είναι απλά διανοητική αλλά φέρνει όπως αναφέρεται στην Β επιστολή προς Κορινθίους 7:9, λύπη προς μετάνοια (όχι όμως κατάκριση) γιατί σκοπός του Θεού είναι να μας αλλάξει (όχι να μας καταδικάσει) μορφώνοντας μέσα μας την εικόνα του, που είναι ο Χριστός. Ξέρω λοιπόν ότι πρέπει να αλλάξω σε πολλούς τομείς και θέλω να αλλάξω. Πιστεύω πως ο Θεός με περνάει καθημερινά από μια διαδικασία αλλαγής προς το καλύτερο αλλά εντωμεταξύ δεν θα απορρίψω ούτε θα κατακρίνω αυτόν που ο Θεός αποδέχεται προς σωτηρία. Αποδέχομαι τον εαυτό μου έτσι όπως είμαι αναγνωρίζοντας ότι με την βοήθεια του Θεού μεταμορφώνομαι προς το καλύτερο. Όταν κανείς δεχτεί λοιπόν την χωρίς όρους ανεξάντλητη και ακατανόητη αγάπη του Θεού ελευθερώνεται για να μπορέσει να αγαπήσει τον Θεό τον εαυτό του και τον πλησίον του.

Ποια είναι όμως εκείνη η αρρωστημένη αγάπη για τον εαυτό μας που καταντά εγωισμός; Όταν ο άνθρωπος δικαιολογεί το κακό και την αμαρτία μέσα στην ζωή του δεν έχει ανάγκη από σωτηρία και συνεπώς δεν ψάχνει και δεν αναζητεί τον Θεό.



Διαβάζουμε στο κατά λουκα ευαγγελιο 5: 30 Και οι γραμματείς τους και οι Φαρισαίοι γόγγυζαν στους μαθητές του, λέγοντας: Γιατί τρώτε και πίνετε μαζί με τελώνες και αμαρτωλούς;31 Και ο Ιησούς, απαντώντας σ' αυτούς, είπε: Δεν έχουν ανάγκη γιατρού αυτοί που υγιαίνουν, αλλά αυτοί που πάσχουν. 32 Δεν ήρθα για να καλέσω δικαίους, αλλά αμαρτωλούς σε μετάνοια. Συνεπώς ο εγωιστής άνθρωπος δεν μπορεί να δει την ανάγκη του για τον Χριστό γιατί αγάπησε λάθος τον εαυτό του. Βλέπει την φιλοδοξία του σαν κινητήρια δύναμη προς το καλύτερο, το κλέψιμο ως ένα μέσω επιβίωσης σε ένα κόσμο που αν δεν κλέψεις δεν πας πουθενά ( η γνωστή φράση « με τον σταυρό στο χέρι δεν προχωράς»), την φιλαργυρία σαν καλή διαχείριση των χρημάτων κ.ο.κ. Μάλιστα στην κοινωνία που ζούμε βλέπουμε ότι ο ανθρώπινος εγωισμός έχει φτάσει σε τέτοιο βαθμό που για να δικαιολογηθούν τα αδικαιολόγητα τους αλλάζουμε ονόματα (π.χ. την πορνεία την αποκαλούμε προγαμιαία σχέση και την μοιχεία εξωσυζυγική σχέση) με σκοπό να τα ωραιοποιήσουμε. Στο κατά λουκα ευαγγελιο 18 ο Ιησούς αναφέρεται σ’ αυτούς που έχουν το θάρρος στον εαυτό τους λέγοντας: 9 Είπε δε και σε μερικούς, που είχαν το θάρρος στον εαυτό τους ότι είναι δίκαιοι, και καταφρονούσαν τούς υπόλοιπους, τούτη την παραβολή: 10 Δύο άνθρωποι ανέβηκαν στο ιερό για να προσευχηθούν· ο ένας ήταν Φαρισαίος και ο άλλος τελώνης. 11 Ο Φαρισαίος, καθώς στάθηκε, προσευχόταν από μέσα του τα εξής: 28 Σε ευχαριστώ, Θεέ, ότι δεν είμαι όπως και οι λοιποί άνθρωποι, άρπαγες, άδικοι, μοιχοί ή και όπως αυτός ο τελώνης. 12 Νηστεύω δύο φορές την εβδομάδα, αποδεκατίζω όλα όσα έχω. 13 Και ο τελώνης, που στεκόταν από μακριά δεν ήθελε ούτε τα μάτια του να υψώσει στον ουρανό, αλλά χτυπούσε στο στήθος του, λέγοντας: Θεέ [μου], σκέπασε με έλεος εμένα τον αμαρτωλό.( κυριε ιησου χριστε ελεησον με τον αμαρτωλο) 14 Σας λέω: Αυτός κατέβηκε στο σπίτι του δικαιωμένος, παρά εκείνος· επειδή, όποιος υψώνει τον εαυτό του, θα ταπεινωθεί· και εκείνος που ταπεινώνει τον εαυτό του, θα υψωθεί. Αυτός που έχει το θάρρος στον εαυτό του (εγωιστής) νομίζει πως έχει κερδίσει την εύνοια και την αγάπη του Θεού επειδή το αξίζει ενώ ο αμαρτωλός τελώνης επικαλείται το έλεος και την χάρη του Θεού για να βρει την δικαίωση. Ο πρώτος εστιάζει στον εαυτό του ενώ ο δεύτερος στην καλοσύνη του Θεού.

Όπως θα ήταν αναμενόμενο ο εγωιστής άνθρωπος δεν μπορεί να βρει ικανοποίηση και ευτυχία στον εαυτό του αφού ζει ένα ψέμα. Ζητάει να κερδίσει δόξα και τιμή από τους γύρω του σε μια απελπισμένη προσπάθεια να αποδείξει στον εαυτό του ότι αξίζει. Αυτό μπορεί να γίνει όλος παράδοξος ακόμα και μέσα από καλές πράξεις. Μας προειδοποιεί λοιπόν ο Ιησούς στο κατά ματθαιον ευαγγελιον 6:2 Όταν, λοιπόν, κάνεις ελεημοσύνη, μη σαλπίσεις μπροστά στους ανθρώπους, όπως κάνουν οι υποκριτές στις συναγωγές και στους δρόμους, για να δοξαστούν από τους ανθρώπους· σας διαβεβαιώνω, έχουν ήδη τον μισθό τους. Ο εγωιστής άνθρωπος προσπαθεί να κτίσει το δικό του βασίλειο κάτω στην γη αφού γι’ αυτόν επίκεντρο όλων είναι ο εαυτός του. Γίνομαι λοιπόν εγωιστής όταν : Κατακρινω τους γύρω μου γιατί έτσι φαντάζω πιο σημαντικός, αδιαφορω για τις ανάγκες των άλλων, ζητάω πάντα τις πρωτιες, αποκτώ υπερευαισθησια για ότι αφορά το πρόσωπο μου και όλη η ζωή μου είναι ο εαυτός μου.

Κλείνοντας αυτή την σύντομη μελέτη διαβάστε εδώ το υπέροχο παραμύθι « ο εγωιστης γιγαντας» του συγγραφέα όσκαρ γουαιλντ. Η καρδιά κάθε εγωιστή γίγαντα λυγίζει μπροστά στο μεγαλείο της αγάπης του Χριστού. Η δύναμη που ζέστανε την παγωμένη από εγωισμό καρδιά του γίγαντα είναι διαθέσιμη στον καθ’ ένα μας σήμερα. Το φιλί της αγάπης του Ιησού σπάει τον τοίχο του εγωισμού και μας ελευθερώνει για να μπορέσουμε να αγαπήσουμε τον πλησίον μας. Οι πληγές της αγάπης του αγγίζουν την καρδιά μας που γεμίζει από την αγάπη του. Δεν είναι δυνατό όμως δυνατό η καρδιά μας να χωρέσει τόσο πολύ αγάπη και έτσι αυτή ξεχειλίζει στους γύρω μας καθώς η ελπίδα του ουρανού περιμένει μπροστά μας.

Περί εγωισμού , αλαζονείας

Περί εγωισμού , αλαζονείας

Εξ' όσων γνωρίζω πρώτος ο Ιησούς δίδαξε δια του παραδείγματός του το ότι: το να γίνουμε *τίποτα* είναι τα πάντα . Δηλαδή ο μηδενισμός του εγώ μας (εγωισμού) με απλά λόγια η ταπείνωσης, είναι το κλειδί για την ανύψωση του πνεύματός μας . O Μεσσίας αν και Θεός εκμηδενίστηκε μέσω του ανθρώπου και αφού ταπεινώθηκε δίδαξε την αθανασία....

*Δεν μπορεί ο οποιοσδήποτε να κατακτήσει την τέλεια αγάπη , παρά μόνο αυτός που απέβαλε τον παλιό εαυτό του* . (Μέγας Βασίλειο
Υ.Γ.:*Ο εγωισμός είναι το δηλητήριο της φιλίας* . (Ο. Μπ
*ΕΠΙ ΡΩΜΗ MΗ ΚΑΥΧΩ* . Να μην καυχιόμαστε για η δύναμή μας .



*ΜΗ ΑΡΧΕ ΥΒΡΙΖΕΙΝ* . Να μην κυριαρχούμε με αλαζονεία .


*ΤΑ ΜΕΝ ΥΨΗΛΑ ΤΑΠΕΙΝΟΥΝ , ΤΑ ΔΕ ΤΑΠΕΙΝΑ ΥΨΟΥΝ* . Αυτοί που είναι ψηλά να ταπεινώνονται και οι ταπεινοί να υψώνονται . (Χίλων από Σπάρτη) .



*ΠΑΣΙΝ ΔΙΑΛΕΓΟΥ* . (Αισχίνης) . Να συνδιαλέγεσαι με όλους (να μην σνομπάρεις) . (Δελφικά Παραγγέλματα) .
γ
470 ή 460 - περ. 370 π.χ.

*Το να λες τα πάντα και να μη θες να ακούς τίποτε είναι πλεονεξία* . (Δημόκριτος από Άβδηρα) .

*Είναι καλύτερο να σε επαινούν άλλοι παρά να αυτοεπαινείσαι* . (Δημόκριτος).

Γιατί δεν πρέπει να είμαστε εγωιστές :

Διότι *με την αλλαγή της τύχης και οι πολλοί δυνατοί έχουν την ανάγκη των ασθενέστερων* . (Δημόκριτος).

Ποτέ σου μη περιφρονείς

τα κάτω σκαλοπάτια

γιάντα (γιατί) από κιά (εκεί) ποδοπατείς (πατάς)

και βγαίνεις στα παλάτια.!!

(Παμπάλαια Κρητική Μαντινάδα)




περ. 540 - περ. 475 π.χ.




*Όσοι δεν ξέρουν ν΄ακούν , δεν ξέρουν και να μιλούν* . (Ηράκλειτος από Έφεσο) .



*Η οίηση (αλαζονεία , ψωροπερηφάνια , καυχησιά) είναι αρρώστια θεόσταλτη*. (Ηράκλειτος, αποσπάσματα για μια Ηθική) .



*ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ ΕΛΕΓΕ ΤΗΝ ΟΙΗΣΗΝ ΠΡΟΚΟΠΗΣ ΕΓΚΟΠΗΝ* . Ο Ηράκλειτος έλεγε πως η έπαρση είναι εμπόδιο στην προκοπή . (Ηράκλειτος , αποσπάσματα απόκρυφα) .



*Την υπεροψία πρέπει κανείς να σβήνει περισσότερο παρά την πυρκαγιά* . (Ηράκλειτος , αποσπάσματα για μια Ηθική) .


περ. 850 π.χ.




*Οι Θεοί μεταμορφώνονται σε κάθε είδους ανθρώπους τριγυρνώντας στις πόλεις για να παρατηρήσουν την αλαζονεία των ανθρώπων* . (Όμηρος από Μ. Ασία) .



*Συγκράτησε την περήφανη καρδιά σου γιατί δεν ταιριάζει να έχεις ανήλεη ψυχή , ακόμα και οι Θεοί λυγίζουν που έχουν από όλα μεγαλύτερο , το μεγαλείο και τη δύναμη* . (Όμηρος) .



*ΟΥ ΓΑΡ ΚΑΛΟΝ ΥΠΕΡΒΙΟΝ ΕΥΧΕΤΑΑΣΘΑΙ* . Είναι κακό να καυχιέσαι υπέρμετρα . (Όμηρος) .





336 - 264 π.χ.




*Η μεγαλύτερη απρέπεια είναι η αλαζονεία* . (Ζήνων ο Στωικός) .


6ος αιω π.χ.


*ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ ΧΡΗΣΙΜΟΝ ΕΙΣ ΝΟΥΘΕΣΙΑΝ ΤΩΝ ΑΛΑΖΟΝΩΝ , ΟΙ ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΕΑΥΤΩΝ ΔΥΝΑΜΙΝ ΦΛΥΑΡΟΥΣΙΝ* . Δηλαδή το να έχεις αυτογνωσία είναι ωφέλιμο στους αλαζόνες , οι οποίοι φλυαρούν υπερβάλλοντες την εξουσία τους (δύναμη τους) . (Βίας από Πριήνη) .



*ΟΤΙ ΑΝ ΑΓΑΘΟ ΠΡΑΤΤΗΣ , ΘΕΟΥΣ ΜΗ ΣΕΑΥΤΟΝ ΑΙΤΙΩΝ* . Δηλαδή ότι καλό κάνεις να το αποδίδεις όχι στον εαυτό σου αλλά στους Θεούς . (Βίας) . (Δελφικό Παράγγελμα)
περ. 430 - 354 π.χ.




*Η ευτυχία δημιουργεί αλαζονεία στους περισσότερους, ενώ η δυστυχία όλους τους κάνει συνετότερους* . (Ξενοφών από Αθήνα) περ. 625 - 587 π.χ.

*ΘΝΗΤΑ ΦΡΟΝΕΙ* . Να σκέφτεσαι όπως αρμόζει σε θνητούς . (Περίανδρος από Κόρινθο)
429 - 345 π.χ.





*Εκείνος που θέλει να γίνει άριστος, δεν πρέπει να αγαπά περισσότερο τον εαυτό του, μήτε τα δικά του, αλλά τα δίκαια* . (Πλάτωνας , Νόμοι , 732 Α) .



*Για έναν άνδρα που καμώνεται πως είναι κάτι δεν υπάρχει μεγαλύτερη ντροπή απ΄το να δέχεται να τιμάται ο εαυτός του όχι για τα δικά του επιτεύγματα , αλλά για τη δόξα των προγόνων του* . (Πλάτωνας) .


>>συνέχεια στην επόμενη σελίδα περί εγωισμού (2)>>

ΕγωισμόςΑπό την Live-Pedia.gr

Εγωισμός
Από την Live-Pedia.gr
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση
Η αγάπη που δείχνει κάποιος για τον εαυτό του και που αποβλέπει στο δικό του συμφέρον, δείχνοντας αδιαφορία για τους άλλους, λέγεται εγωισμός. Ο εγωισμός βρίσκεται και σε άλλες μορφές, από αυτές οι σπουδαιότερες είναι: ισχυρογνωμοσύνη, υπερηφάνεια, αδιαφορία για τους άλλους ανθρώπους, αυταρχισμός κ.ά. Βέβαια όλες αυτές οι μορφές του εγωισμού είναι συνώνυμες του ατομικισμού και ακρότητες της συμπεριφοράς των ανθρώπων. Όλες οι ενέργειες που έχουν σαν βάση τους τον εγωισμό είναι παράλογες και ανήθικες.

Οι άνθρωποι που είναι εγωιστές φέρουν πάντα τη διχόνοια και δεν μπορούν να συνεργαστούν με τους άλλους. Ο εγωισμός δηλ. θεωρείται αιτία κατάλυσης της προσπάθειας και της στενής συνεργασίας των ατόμων, που προσπαθούν να πετύχουν κάτι. Ο εγωιστής προσπαθεί να πετύχει περισσότερα απ' όσα μπορεί και τούτο τον οδηγεί πολλές φορές στη σκληρότητα και στην απάνθρωπη συμπεριφορά. Ο Νίτσε με το δυναμικό "υπέροχο" άνθρωπο, που ο ίδιος δημιούργησε, δίνει τον αντιπροσωπευτικό τύπο του άκρατου εγωισμού. Ο εγωισμός με μέτρο βοηθάει στη δημιουργική προσπάθεια του ανθρώπου και εκτιμάται, όταν υποστηρίζει την προσωπικότητά του.


LivePedia.gr :: Η Ελληνική Ελεύθερη Εγκυκλοπαίδεια
Ανακτήθηκε από "http://www.livepedia.gr/index.php/%CE%95%CE%B3%CF%89%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82"
Κατηγορία: Τρόποι Συμπεριφοράς

ΕΓΩΙΣΜΟΣ ΤΙΤΑΝΙΚΟΣ

ΕΓΩΙΣΜΟΣ: ίσως η πιο φονική αρρώστια




Συνήθως φοβόμαστε αυτά που φοβούνται και οι άλλοι γύρω μας ή αυτά που μας λένε κάποιοι ειδικοί ότι πρέπει να φοβόμαστε: τους σεισμούς, τις πυρκαγιές, την ανεργία, τον καρκίνο, το AIDS, τη νόσο των τρελών αγελάδων, και ό,τι άλλο καινούριο μπορεί να προκύψει στις μέρες μας. Φυλαγόμαστε και καλά κάνουμε. Όμως δεν είναι σίγουρο ότι ξέρουμε καλά ποιος είναι ο πραγματικός κίνδυνος, η πραγματική απειλή γύρω μας και μέσα μας, τι είναι αυτό που χρειάζεται να στρέψουμε την προσοχή μας, γιατί η απειλή είναι άμεση, καθημερινή και η κατάληξη πραγματικά οδυνηρή.

Tον μεγάλο κίνδυνο τον κουβαλάμε επάνω μας, ο μεγάλος μας εχθρός βρίσκεται μέσα μας και λέγεται εγωισμός. Εγωισμός με όλα του τα παρακλάδια: φιλαυτία, υπερηφάνεια, έπαρση, προβολή κλπ. Δεν υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος για τον άνθρωπο και την ψυχή του, δεν υπάρχει χειρότερη ασθένεια, αφού οι συνέπειές της δεν είναι μόνον ισόβιες, καταστροφικές για τον ίδιο "φορέα" του εγωισμού, αλλά και αιώνιες. Το σημαντικότερο απ' όλα είναι ότι ο ίδιος ο Θεός πολεμάει τον εγωισμό, τον χτυπάει, "στους υπερηφάνους αντιτάσσεται". (Α΄ Πέτρου ε΄ 5, Ιακώβου δ΄ 6). Δεν υπάρχει χειρότερη κατάσταση για τον άνθρωπο από αυτήν, να έχεις το Θεό απέναντί σου, να έχεις το Θεό να αντιτάσσεται σε ό,τι κάνεις, γιατί σε ζώνει ο εγωισμός και η ανόητη υπερηφάνεια. Δεν μπορεί ο άνθρωπος να ορθοποδήσει έτσι... είναι βέβαιο ότι οδεύει αργά μα σταθερά στην ολοκληρωτική καταστροφή, με το Θεό αντίθετο, αντίπαλο, αντιμέτωπο. Πριν προχωρήσουμε στο παράδειγμά μας, που θα κάνει πιο ανάγλυφα όλα αυτά τα σημεία, ας πούμε και τούτο. Είναι ανοησία ο εγωισμός του ανθρώπου, ανοησία και φτήνια, αλλά αυτό ακριβώς είναι το κατάντημα του ανθρώπου της αμαρτίας. Ο ίδιος ο Κύριος, ο Θεός του Σύμπαντος μας ταΐζει, μας ποτίζει,

"Αυτός δίδει εις πάντας ζωήν και πνοήν και τα πάντα.... εν Αυτώ ζώμεν και κινούμεθα και υπάρχομεν" (Πράξεις Αποστόλων ιζ΄ 25, 28)

Αφού χαρούμε, απολαύσουμε και ξοδέψουμε τα μοναδικά δώρα της αγάπης Του, μετά Τον προσπερνάμε, Τον αγνοούμε, Του γυρίζουμε την πλάτη και στήνουμε θεωρίες ότι δεν υπάρχει... ότι δεν υπήρξε ποτέ... Την ίδια ώρα που πίνουμε το δροσερό νεράκι Του και εισπνέουμε τον αέρα που μας χαρίζει, εμείς ταΐζουμε τον εγωισμό μας: "Εγώ... εμένα... και μένα... σε μένα... από μένα... δικό μου, εγώ...." Είμαστε πιο ανόητοι και φτωχοί κι από τα ίδια μας τα πιτσιρίκια στο σπίτι... Σκέψου το παιδάκι που ταΐζεις και ντύνεις και χαϊδεύεις όλη μέρα, να γυρίσει να σου πει "εγώ... εμένα... δικό μου... και μόνος μου..." Θα γελάσεις, θα πονέσεις, θα συγχωρέσεις, θα μακροθυμήσεις για να του δώσεις την ευκαιρία να μετανοήσει, να ταπεινωθεί, να αναγνωρίσει, να επιστρέψει... Γιατί αυτά που λέει και κάνει ο εγωιστής άνθρωπος είναι προκλητικά μα και παράλογα, και το μόνο που μπορεί να περιμένει κανείς με υπομονή και έλεος είναι να τον δει να επιστρέφει στα λογικά του. Να παραδέχεται, να ταπεινώνεται.... Αν δεν το κάνει; Ο ίδιος ο Θεός γίνεται αντίπαλος, αντιμαχόμενος, αντιτασσόμενος, και τότε είναι που αρχίζει η τραγωδία για τον άνθρωπο. Διαβάστε όσα αντιγράφουμε πιο κάτω και θα καταλάβετε:

"Ούτε ο ίδιος ο Θεός δεν μπορεί να βυθίσει αυτό το πλοίο", απάντησε ο αξιωματικός του Τιτανικού σε μια κυρία που στεκόταν με έκπληξη θαυμάζοντας το ολοκαίνουριο υπερωκεάνιο, όταν τον ρώτησε αν ήταν πραγματικά αβύθιστο! Δεν μπορεί να το βυθίσει ούτε ο ίδιος ο Θεός.... Χρειάστηκε μόνον ένα παγόβουνο να συρθεί για λίγο επάνω στη ράχη του, για να διαψευσθούν εύκολα αλλά και τραγικά όλοι και όλα γύρω από το μεγαλύτερο και πολυτελέστατο υπερωκεάνιο της εποχής του. Ο ίδιος ο ναύαρχος-σχεδιαστής του Τιτανικού Τόμας Άντριους χάθηκε μαζί με το δημιούργημά του στα παγωμένα νερά του Ατλαντικού. Ξαφνικά ακούστηκε ένας παράξενος θόρυβος, σαν κάποιος να έσυρε ένα γιγαντιαίο δάχτυλο στα πλευρά του πλοίου. Δεν ήταν παρά ένα παγόβουνο από τα πολλά που έπλεαν στην περιοχή και που ο πλοίαρχος του Τιτανικού το αγνόησε... Η υπεροψία, ο εγωισμός μαζί με την ανοησία είναι βέβαιο ότι σκοτώνουν... Ήδη ετοιμαζόταν ο υγρός τάφος τους... Μερικοί επιβάτες άφησαν τη διασκέδασή τους, τα χαρτιά που έπαιζαν στα σαλόνια και βγήκαν να δουν. Ο σκοτεινός όγκος του παγόβουνου απομακρυνόταν στο βάθος και το πλοίο συνέχιζε το ταξίδι του υπερήφανο, μεγαλόπρεπο, αμέριμνο... Ήταν 11.40 μ.μ. της 14ης Απριλίου του 1912. Η ανθρωπότητα ετοιμαζόταν για τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο πλοίαρχος και μερικοί αξιωματικοί του κατέβηκαν αμέσως στο κύτος του σκάφους. Το ρήγμα που άνοιξε το παγόβουνο είχε μήκος σχεδόν 90 μέτρων. Αμέσως τα νερά της παγωμένης θάλασσας όρμηξαν μέσα στα αμπάρια και άρχισαν να τα πλημμυρίζουν. Πέντε από τα στεγανά αμπάρια του Τιτανικού γέμισαν γρήγορα νερά. Αν είχαν πλημμυρίσει μόνο τα τέσσερα, ο Τιτανικός θα έφτανε στη Ν. Υόρκη... Ακολούθησαν σκηνές τραγικές αλλοφροσύνης. Στις 12.05 μεσάνυχτα ο πλοίαρχος διατάζει να εγκαταλειφθεί το σκάφος... Στις 12.15 φεύγει το πρώτο SOS... Στις 12.45 οι πρώτες 20 βάρκες κατεβαίνουν στη θάλασσα... Από τους 2.220 επιβάτες επέζησαν μόνον οι 713... Στις 2.20 τα χαράματα την επόμενη μέρα οι 46.328 τόνοι του Τιτανικού χάθηκαν κάτω από την παγωμένη και ήρεμη θάλασσα του Βόρειου Ατλαντικού...

Ούτε τρικυμία, ούτε θύελλα, ούτε απρόβλεπτη θαλασσοταραχή, κακοκαιρία... Μόνον ο ανόητος εγωισμός, μόνον έπαρση προκλητική ανθρώπινη. "Αυτό το πλοίο ούτε ο ίδιος ο Θεός δεν μπορεί να το βυθίσει..." Ο αβύθιστος Τιτανικός κείτεται πάνω από 85 χρόνια σιωπηλός και νικημένος, στην υγρή και σκοτεινή αγκαλιά του Ατλαντικού, για να μας θυμίζει κάτι πολύ χρήσιμο για τον καθένα μας:

"Ο εγωισμός είναι ίσως η φονικότερη αρρώστια".

Και είναι αρρώστια, αφού αχρηστεύει τον άνθρωπο, τον γεμίζει με ανόητη φιλαυτία και έπαρση, τον κάνει επικίνδυνο και άμυαλο, του σκοτεινιάζει το νου και την καρδιά, δεν μπορεί ούτε να δει, ούτε να ακούσει, ούτε να αντιληφθεί, ούτε να συναισθανθεί την κατάστασή του. Αυτά είναι τα κύρια συμπτώματα της αρρώστιας του εγωισμού και της έπαρσης. Η κατάληξή της; Αν δεν αντιμετωπισθεί έγκαιρα και γρήγορα, σκοτώνει. Νικάει τον άνθρωπο και τον σκοτώνει με αιώνιο θάνατο χωρίς τη χάρη και το έλεος του Κυρίου στη ζωή του. Υπάρχει ένα ακόμα σοβαρό σημείο. Πρέπει να τον σκοτώσεις τον εγωισμό σου, γιατί αν δεν τον σκοτώσεις, θα σε σκοτώσει εκείνος. Και υπάρχει το σωστό και αποτελεσματικό όπλο που συντρίβει τον εγωισμό, ακριβώς ό,τι χρειάζεται για να μας δεχθεί ο Κύριος και να κάνει Βασίλειό Του την καρδιά μας. Είναι ο σταυρός του Ιησού Χριστού. Είναι "φονικό μέσο" ο σταυρός του Ιησού Χριστού. Όταν τον πιστέψεις, όταν τον αγκαλιάσεις με ταπείνωση και γνήσια εκζήτηση, τότε αμέσως ο εγωισμός σωριάζεται στο πάτωμα, γιατί νιώθεις ανάξιος, άχρηστος, ελεεινός αλλά και ελεημένος. Οι άνθρωποι της έπαρσης, του εγωισμού, της φιλαυτίας, δεν κατάλαβαν τίποτα από το σταυρό και τον σταυρωμένο Ιησού Χριστό. Έστω κι ας μπαινοβγαίνουν σε μια εκκλησία και ας ακούνε κηρύγματα με τα οποία συμφωνούν, εάν δεν συσταυρωθεί ο εγωισμός τους μαζί με τον Ιησού Χριστό, δεν θα συναναστηθούν μαζί Του καινούριοι, λυτρωμένοι, ξαναχτισμένοι, αναγεννημένοι χριστιανοί, πραγματικά παιδιά του Ουράνιου Πατέρα μας. Ο εγωισμός θεραπεύεται όταν εντοπισθεί έγκαιρα, όταν διαγνωσθεί σωστά με ειλικρίνεια και απλότητα καρδιάς, όταν αντιμετωπισθεί με ταπείνωση και πίστη μπροστά στο σταυρό και την ανάσταση του Σωτήρα μας Ιησού Χριστού. Αν δεν αντιμετωπισθεί έτσι, τότε σκοτώνει και την ψυχή και το σώμα. Ο άνθρωπος της φιλαυτίας και της έπαρσης είναι ένα περιφερόμενο μόλυσμα, είναι επικίνδυνος και δυστυχισμένος, και στις μέρες μας, τις έσχατες, του Τέλους, ο αριθμός τους θα θεριεύει, δυστυχώς και ανάμεσά μας, με απρόβλεπτες προεκτάσεις.

Ας μείνουμε στην απλότητα, την ταπείνωση, την πίστη, την αγάπη στον Κύριό μας. Απ' αυτά ας είναι γεμάτη η ζωή μας, η ψυχή μας και η μέρα μας. Είναι η μόνη βεβαιότητα, η μόνη σιγουριά και ασφάλεια.

ΤΑΠΕΙΝΟΦΡΟΣΥΝΗ

Αγία Γραφή
Η ταπείνωση προηγείται της δόξας και ο εγωισμός της καταστροφής [Παλαιά Διαθήκη]
Όπου εισέλθει η υπερηφάνεια, εισέρχεται η καταισχύνη, η δε σοφία είναι με το μέρος των ταπεινών (Σολομών)
“Εί τις θέλει πρώτος είναι, έσται πάντων έσχατος και πάντων διάκονος” [Μαρκ. θ’35]
“Εισιν έσχατοι οί έσονται πρώτοι, και εισί πρώτοι οί έσονται έσχατοι” [Λουκ. ιγ’30]
“Μακαρία η πιστεύσασα ότι έσται τελείωσις τοις λελαλημένοις αυτή παρά Κυρίου. Και είπε Μαριάμ. Μεγαλύνει η ψυχή μου τον Κύριον και ηγαλλίασε το πνεύμα μου επί τω Θεώ τω σωτήρι μου, ότι επέβλεψεν επί την ταπείνωσιν της δούλης αυτού. Ιδού γαρ από του νυν μακαριούσι με πάσαι αι γενεαί. Ότι εποίησέ μοι μεγαλεία ο δυνατός και άγιον το όνομα αυτού, και το έλεος αυτού εις γενεάς γενεών ταις φοβουμένοις αυτόν. Εποίησε κράτος εν βραχίονι αυτού. Διεσκόρπισεν υπερηφάνους διανοία καρδίας αυτών. Κάθείλε δυνάστας από θρόνων και ύψωσε ταπεινούς, πεινώντας ενέπλησεν αγαθών και πλουτούντας εξαπέστειλε κενούς” [Λουκ. α’ 45-54]
“Ο μείζων εν υμίν γινέσθω ως ο νεώτερος, και ο ηγούμενος ως ο διακονών” [Λουκ. κβ’ 26-27]
“Ο μείζων υμών έσται υμών διάκονος. Οστις δε υψώσει εαυτόν ταπεινωθήσεται, και όστις ταπεινώσει εαυτόν υψωθήσεται” [Ματθ. κγ’10-12]
“Ο μικρότερος εν πάσιν υμίν υπάρχων ούτός εστι μέγας” [Λουκ. θ’48]
“Ος εάν θέλη γενέσθαι μέγας εν υμίν, έσται υμών διάκονος, και ός αν θέλη υμών γενέσθαι πρώτος, έσται πάντων δούλος. Και γαρ ο Υιός του ανθρώπου ουκ ήλθε διακονηθήναι, αλλά διακονήσαι, και δούναι την ψυχήν αυτού λύτρον αντί πολλών” [Μαρκ. ι’43-45]
“Ος εάν θέλη εν υμίν μέγας γενέσθαι, έσται υμών διάκονος, και ός εάν θέλη εν υμίν είναι πρώτος, έσται υμών δούλος. Ωσπερ ο Υιός του ανθρώπου ουκ ήλθε διακονηθήναι, αλλά διακονήσαι” [Ματθ. κ’27-28]
“Πολλοί έσονται πρώτοι έσχατοι και έσχατοι πρώτοι” [Ματθ. ιθ’30]
Εισίν οι πλουτίζοντες μηδέν έχοντες και εισίν οι ταπεινούντες εαυτούς εν πολλώ πλούτω [Σολομών, Παροιμ. ιγ’7]
Καυχάσθω ο αδελφός ο ταπεινός εν τω ύψει αυτού, ο δε πλούσιος εν τη ταπεινώσει αυτού [Καινή Διαθήκη – Ιακώβου α’9]
Ο Θεός υπερηφάνοις αντιτάσσεται, ταπεινοίς δε δίδωσι χάριν [Καινή Διαθήκη – Ιακώβου δ’6]
Οστις ουν ταπεινώση εαυτόν ως το παιδίον τούτο, ούτος εστιν ο μείζων εν τη βασιλεία των ουρανών” [Ματθ. ιη’3-4]
Πάς ο υψών εαυτόν ταπεινωθήσεται και ο ταπεινών εαυτόν υψωθήσεται [Κατά Λουκάν ιδ’11 (ή) ιη’14]
[επεξεργασία] Αρχαίοι Έλληνες
Τα τοι μέγιστα πολλάκις θεός ταπείν’ έθηκε (Και τα πάρα πολύ μεγάλα πολλές φορές ο Θεός τα κανόνισε να ταπεινώνονται)
Εκτιμώντας και επαινώντας την υπεροχή των άλλων, την κάνουμε δικό μας κτήμα Αριστοτέλης
Έσο απλός και ταπεινόφρων εις την συμπεριφοράν. Παράμενε αδιάφορος δι’ ο,τιδήποτε βρίσκεται μεταξύ της αρετής και της κακίας. Αγάπα τον πλησίον σου και τον Θεόν σέβου Μάρκος Αυρήλιος
Ταπεινά γαρ χρη τους κακώς πεπραγότας λέγειν, εις όγκον δ’ ουκ άνω βλέπειν τύχης (Αυτοί που έχουν κάνει πράξεις στη ζωή τους, πρέπει να είναι ταπεινοί, όταν θέλουν να μιλάνε, και να μην σηκώνουν βλέμματα πιο πάνω από τη δύναμη της τύχης Ευριπίδης
Σοφούς νόμιζε… τους μέτρια μεν περί αυτών λέγοντας… και μη διαταραττομένους εν ταις του βίου μεταβολαίς, αλλά καλώς και μετρίως και τας συμφοράς και τας ευτυχίας φέρειν επισταμένους (Να θεωρείς σοφούς εκείνους που μιλάνε με μετριοφροσύνη για τον εαυτό τους και δεν ταράζονται με τα γυρίσματα της ζωής, αλλά γνωρίζουν να υποφέρουν με αξιοπρέπεια και με μέτρο και τις συμφορές και την ευτυχία Ισοκράτης, Προς Νικολέα 39
Για να κρίνει κανείς έναν άλλον αν είναι σοφός, πρέπει αυτός να είναι σοφότερος Κικέρων
Η μετριοφροσύνη κάθε λογικού ανθρώπου εκτιμάται από όλους. Ενώ όταν ταπεινώνεις υπερβολικά τον εαυτό σου και τον εκμηδενίζεις, γίνεσαι γελοίος στα μάτια όλων Μένανδρος
Ο Θεός μπορεί να ταπεινώσει τον υψηλό και να υψώσει τον ταπεινό (Οράτιος)
Όταν ευτυχείς πρέπει να είσαι μετριόφρων, ενώ όταν δυστυχείς πρέπει να είσαι φρόνιμος Περίανδρος
Όταν είσαι μόνος σου, να είσαι μετριόφρων. Όταν πλησιάζεις τους άλλους, να είσαι ειλικρινής Πλάτωνας
Χωρίς τις μικρές πέτρες οι μεγάλες δεν μπορούν να αρμολογηθούν. Ούτε τα αγκωνάρια να ισοζυγισθούν Πλάτωνας
Υπάρχει μετριοφροσύνη που δεν είναι τίποτε άλλο, παρά ο μανδύας της υπερηφάνειας Στοβαίος
Τα μεν υψηλά ταπεινούν, τα δε ταπεινά υψούν (Ο εγωισμός ταπεινώνει, η ταπεινοφροσύνη όμως υψώνει Χίλων (Διογένης Λαέρτιος Α’)
[επεξεργασία] Πατέρες της Εκκλησίας
Τον ελάττω μη αποσκευαλίζης (Τον κατώτερό σου μην τον ταπεινώνεις)
Δεν μας σώζει ούτε η άσκηση, ούτε η αγρυπνία, ούτε η νηστεία, αλλά μόνο η αληθινή ταπεινοφροσύνη. Και αυτό το ομολόγησαν σε κάποιο μεγάλο ασκητή οι ίδιοι οι δαίμονες! [Αγία Θεοδώρα]
Μεγάλο φάρμακο σωτηρίας είναι η ταπεινοφροσύνη. Διότι, ο σατανάς δεν κατέπεσε από τους ουρανούς ούτε εξαιτίας σαρκικής ακολασίας, ούτε εξαιτίας άλλων υλικών απολαύσεων, αλλά μόνο από υπερηφάνεια. Να γιατί ο Υιός του Θεού έγινε άνθρωπος, για να γίνουμε και μεις, οι υιοί του ανθρώπου, υιοί του Θεού [Μέγας Αθανάσιος]
Η βασιλεία του Θεού έχει πόρτα χαμηλή. Για να μπεις πρέπει ή να είσαι παιδί ή να σκύψεις [Άγιος Αυγουστίνος]
Χωρίς ταπείνωση το παν γίνεται μηδέν. Με την ταπείνωση το μηδέν γίνεται το παν [Μέγας Βασίλειος]
Γνήσιες αρετές είναι εκείνες, που ούτε καν τις υποπτεύεται κανείς [Μέγας Βασίλειος]
Πολλές φορές η ταπεινοφροσύνη σώζει αυτόν που διέπραξε πολλά και μεγάλα αμαρτήματα! [Μέγας Βασίλειος]
Η αληθινή ταπεινοφροσύνη κρύβει όχι μονάχα όλες τις άλλες αρετές, αλλά ακόμα και τον εαυτό της [Μέγας Βασίλειος]
Δύο πράγματα να απομακρύνεις από τον εαυτό σου: να μη θεωρείς τον εαυτό σου αξιόλογο και σπουδαίο, ούτε να νομίσεις ότι κάποιος από τους συνανθρώπους σου είναι καλύτερός σου στην αξία [Μέγας Βασίλειος]
Γνώση θεοσεβείας σημαίνει γνώση ταπείνωσης και πραότητας. Η ταπείνωση είναι μίμηση του Χριστού η δε έπαρση και η θρασύτητα και η αναίδεια είναι μίμηση του διαβόλου [Μέγας Βασίλειος]
Η ταπεινοφροσύνη υποδεικνύει στον ανώτερο να υπηρετεί και στον κατώτερο διδάσκει ότι δεν είναι κακό να υπηρετείται [Μέγας Βασίλειος]
Η υγιής ταπείνωση μαγνητίζει και τον πιο κακοπροαίρετο άνθρωπο, αφού αυτή είναι η στολή της θεότητας [Μέγας Βασίλειος]
Ο αββάς Ησύχιος συνήθιζε να λέει: “Όταν ο Ιησούς μπήκε στα Ιεροσόλυμα καθισμένος στο ταπεινό υποζύγιο, όλοι άπλωναν τα ενδύματά τους κάτω από τα πόδια του ζώου. Όταν ο Ιησούς όμως το ξεκαβαλίκεψε, κανείς πια δεν τον πρόσεχε”. Έτσι και ο εργάτης της Εκκλησίας, παίρνει αξία και ελκύει τιμές, όσο εξακολουθεί να είναι υποζύγιο του Κυρίου. Αλλιώς….
Δεν υπάρχει άλλο φυσικό γνώρισμα και σημάδι που να φανερώνει την ιδιότητα των μαθητών του Χριστού, όσο το ταπεινό φρόνημα και η ταπεινή εμφάνιση [Όσιος Ησύχιος ο Πρεσβύτερος]
Η ταπείνωση και η σκληραγωγία, ελευθερώνουν τον άνθρωπο από κάθε αμαρτία. Διότι η ταπείνωση κόβει τα πάθη της ψυχής και η σκληραγωγία τα πάθη του σώματος [Όσιος Ησύχιος ο Πρεσβύτερος]
Χαρακτηριστική ιδιότητα του άστρου είναι το φως του. Και χαρακτηριστική ιδιότητα εκείνου που σέβεται και φοβάται τον Θεό είναι η αίσθηση της μηδαμινότητάς του κι η ταπείνωση [Όσιος Ησύχιος ο Πρεσβύτερος]
Αγάπησε την ταπείνωση σ’ όλα σου τα έργα [Άγιος Ισαάκ ο Σύρος]
Αυτός που δέχεται με υπομονή και με ταπείνωση τις κατηγορίες, αυτός έφθασε στην τελειότητα [Άγιος Ισαάκ ο Σύρος]
Η πολυχρόνια υπομονή οδηγεί στην ταπείνωση. Η ταπείνωση οδηγεί στην υγεία της ψυχής. Η υγεία της ψυχής στη γνώση του Θεού. Η γνώση του Θεού, στην αγάπη του Θεού. Και τέλος, η αγάπη του Θεού, στη χαρά του Θεού, τη γλυκύτερη όλων [Άγιος Ισαάκ ο Σύρος]
Για ό,τι καυχιόμαστε, θα παραχωρήσει ο Θεός να το χάσουμε, για ταπείνωση [Άγιος Ισαάκ ο Σύρος]
Ταπείνωσε τον εαυτό σου και θα δεις την δόξα του Θεού μέσα σου [Άγιος Ισαάκ ο Σύρος]
Προ της συντριβής υπάρχει η υπερηφάνεια και προ του χαρίσματος η ταπείνωση [Άγιος Ισαάκ ο Σύρος]
Η ταπείνωση, με ανερμήνευτο τρόπο, μας ανάγει υπεράνω παντός κτιστού και διατηρεί στη ζωή μας τη Χάρη του Θεού. Ας έχουμε, λοιπόν, στη σκέψη μας μια σοφή προειδοποίηση που λέγει: Ο διάβολος δεν τρώει, δεν πίνει, και αυτός ο τυπικά πιο μεγάλος ασκητής δεν είναι γι’ αυτό λιγότερο διάβολος…. Η ταπείνωση είναι το μόνο όπλο που νικά το διάβολο, ο απαραίτητος όρος της σωτηρίας, η μυστική θεία δύναμη, που συγκλείει εν εαυτή πάντας. Όπου βλαστάνει η ταπείνωση, εκεί βρύει η δόξα του Θεού (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος), εκεί ο οφθαλμός του φυτού της ψυχής ανθίζει σε άνθος αμάραντο
Η ταπεινοφροσύνη είναι ο θρόνος της αγάπης και όλων των άλλων αρετών [Ισίδωρος ο Πηλουσιώτης]
Την λησμονιά των αμαρτημάτων την προκαλεί η υπερηφάνεια, διότι η ενθύμησή τους προξενεί ταπεινοφροσύνη [Άγιος Ιωάννης ο Σιναϊτης]
Με την συμμαχία της Αγίας Τριάδας να οπλισθούμε εναντίον των τριών: Φιληδονίας, Φιλαργυρίας, Φιλοδοξίας, διά των τριών: Εγκράτειας, Αγάπης και Ταπείνωσης [Άγιος Ιωάννης ο Σιναϊτης]
Η υπερηφάνεια, μερικούς από τους Αγγέλους τους μετέβαλε σε δαίμονες, ενώ η ταπεινοφροσύνη, οπωσδήποτε μερικούς από τους δαίμονες μπορεί να τους μεταβάλει σε Αγγέλους. Γι’ αυτό ας έχουν θάρρος όσοι έπεσαν [Άγιος Ιωάννης ο Σιναϊτης]
Άλλο πράγμα είναι το να ταπεινοφρονεί κανείς, άλλο το να αγωνίζεται να ταπεινοφρονεί και άλλο το να επαινεί τον ταπεινόφρονα. Το πρώτο είναι των τελείων, το δεύτερο των αληθινών υποτακτικών και το τρίτο όλων των πιστών [Άγιος Ιωάννης ο Σιναϊτης]
Εάν ο λογισμός δεν παινεύεται πλέον για φυσικά προτερήματα, αυτό είναι σημάδι ότι αρχίζει να έρχεται η υγεία [Άγιος Ιωάννης ο Σιναϊτης]
Η ταπεινοφροσύνη είναι θεϊκή σκέπη που σκεπάζει τα μάτια μας, για να μη βλέπουμε τα κατορθώματά μας [Άγιος Ιωάννης ο Σιναϊτης]
Τα πτηνά φοβούνται την θέα του γερακιού. Το ίδιο και οι εργάτες της ταπεινοφροσύνης τον ήχο της αντιλογίας [Άγιος Ιωάννης ο Σιναϊτης]
Νεύρα και δρόμοι της ταπεινοφροσύνης, αλλ’ όχι και αποδείξεις, είναι η ακτημοσύνη, η απόκρυψη της σοφίας, η απλή ομιλία, η ζήτηση της ελεημοσύνης, η απόκρυψη της ευγενικής καταγωγής και η απομάκρυνση της πολυλογίας [Άγιος Ιωάννης ο Σιναϊτης]
Η ταπεινοφροσύνη είναι ουράνιος ανεμοστρόβιλος που μπορεί να ανεβάσει την ψυχή από την άβυσσο της αμαρτίας στα ύψη του ουρανού [Άγιος Ιωάννης ο Σιναϊτης]
Σε ανθρώπους πνευματικούς αφήνει πολλές φορές ο Θεός κατ’ οικονομία μερικά ασήμαντα πάθη. Κατηγορώντας δε αυτοί συνεχώς τον εαυτό τους για τα μικρά αυτά πάθη, αποκτούν αναφαίρετο πλούτο ταπεινοφροσύνης [Άγιος Ιωάννης ο Σιναϊτης]
Όπως είναι αρκετά δύσκολο να σκοτώνει κάποιος ένα άγριο θηρίο χωρίς όπλο, έτσι είναι αρκετά δύσκολο να αποκτήσει κάποιος την αοργησία χωρίς ταπείνωση [Άγιος Ιωάννης ο Σιναϊτης]
Αγάπη και ταπείνωση! Ιερό ζευγάρι! Η μία υψώνει και η άλλη συγκρατεί όσους υψώθηκαν και δεν τους αφήνει ποτέ να πέσουν [Άγιος Ιωάννης ο Σιναϊτης]
Ο λόγος για τον οποίο είσαι ταπεινός, είναι για να απαλλαγείς από την αλαζονεία. Αν λοιπόν διά της ταπεινοφροσύνης περιπέσεις στην υπερηφάνεια, είναι προτιμότερο να μην είσαι ταπεινός [Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος]
Αν πεις για τον εαυτό σου ότι έχεις καλή φήμη, έγινες άχρηστος, έστω και αν πράγματι είσαι καλός. Αν δε χαρακτηρίσεις τον εαυτό σου ως αχρείο, τότε έγινες εύχρηστος, έστω και αν δεν είσαι καλός [Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος]
Όταν προκληθούμε για έναν αγώνα, πρέπει να τον αντιμετωπίζουμε με γενναιότητα. Όταν όμως δεν προκαλούμαστε, ας μένουμε ήσυχοι και ας περιμένουμε τον καιρό των αγώνων για να δείξουμε και την ταπεινοφροσύνη μας και τη γενναιότητά μας [Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος]
Όσο είσαι σπουδαίος, άλλο τόσο να είσαι ταπεινός. Όσο ανεβείς ψηλά, έχεις ανάγκη να πάρεις τα μέτρα σου για να μην πέσεις [Ιωάννης Χρυσόστομος]
Στο Θεό αρέσει περισσότερο η ταπείνωση για το κακό που κάναμε, παρά η υπερηφάνεια για το καλό που κατορθώσαμε [Ιωάννης Χρυσόστομος]
Ο χριστιανός που θέλει να κληρονομήσει την αιώνια ζωή πρέπει: να ταπεινώνει την ψυχή του μπροστά στον Θεό και ουδέποτε να υψώνει την κεφαλή εναντίον του πλησίον του [Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος]
Ξέρει τον εαυτό του προπάντων εκείνος που δεν έχει μεγάλη ιδέα γι’ αυτόν [Ιωάννης ο Χρυσόστομος
Το θεμέλιο της πνευματικής ζωής είναι η ταπεινοφροσύνη [Ιωάννης Χρυσόστομος]
Εκείνο που δοκιμάζει την αληθινή ταπείνωση στην καρδιά, είναι η περιφρόνηση, κάποτε δε και ο εξευτελισμός από τους άλλους [Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος]
Όπου εμφανισθεί απέραντη ταπείνωση, ο δεσμός για τις αμαρτίες λύθηκε [Άγιος Ιωάννης της Κλίμακας]
Κάθε προσπάθειά μας όταν δεν συνοδεύεται από ταπείνωση είναι ξένη προς το Θείο θέλημα. Αυτό ας αποτελεί κριτήριο για όλες τις πράξεις μας και για ολόκληρη τη ζωή μας [Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος]
Μόνο μια αρετή υπάρχει, την οποία δεν μπορούν να μιμηθούν οι δαίμονες: η ταπείνωση [Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος]
Όπως εκείνος που κρατάει αρώματα προδίδεται και χωρίς να το θέλει από την ευωδία, έτσι κι όποιος έχει μέσα του το Άγιο Πνεύμα προδίδεται από τα λόγια και την ταπείνωσή του [Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος]
Όπως ο φτωχός, βλέποντας τους βασιλικούς θησαυρούς, νιώθει περισσότερο τη φτώχεια του, έτσι κι εκείνος που μελετάει τις αρετές των μεγάλων οσίων, αποκτάει πιο ταπεινό φρόνημα (Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος)
Σε όποιον έχει ταπεινοφροσύνη, δεν θα βρεις οργή, αντιλογία, μίσος [Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος]
Ο Χριστιανός χρειάζεται δύο φτερούγες για να πετάξει και να πάει στον Παράδεισο: την ταπείνωση και την αγάπη [Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός]
Όπως απ’ όλες τις κακίες και τα πάθη μεγαλύτερη είναι η υπερηφάνεια που μπόρεσε και αγγέλους ακόμη του Θεού να γκρεμίσει απ’ τον ουρανό, έτσι, από την άλλη μεριά, μεγαλύτερη απ’ όλες τις αρετές είναι η ταπεινοφροσύνη [Αββάς Λογγίνος]
Σκέφτομαι ότι, καθώς η χειρότερη απ’ όλες τις αμαρτίες είναι η υπερηφάνεια, αφού έρριξε κάποιους από τον ουρανό, έτσι και η ταπεινοφροσύνη έχει τη δύναμη και απ’ αυτά τα απύθμενα να ανεβάσει πάνω τον άνθρωπο, έστω κι αν έχει αμαρτήσει όσο και ο διάβολος. Γι’ αυτό και ο Κύριος μακαρίζει αυτούς που έχουν ταπεινό φρόνημα [Άγιος Λογγίνος]
Ο Διάβολος παρουσιάστηκε κάποτε στον άγιο Μακάριο και του είπε: Ό,τι κάνεις, το κάνω. Νηστεύεις και εγώ δεν τρώω ποτέ. Κάνεις αγρυπνίες κι εγώ δεν κοιμάμαι ποτέ. Μόνο ένα πράγμα που κάνεις δεν μπορώ να το κάνω. –Ποιο είναι αυτό; ερωτά με απορία ο Άγιος. –Να ταπεινωθώ, απαντά ο Διάβολος
Ο ταπεινός δεν πέφτει ποτέ, διότι από πού να πέσει, αφού είναι πιο κάτω απ’ όλους; [Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος]
Βάση του πλούτου είναι ο χρυσός (το χρήμα), ενώ της αρετής η ταπείνωση. Όπως λοιπόν όποιος δεν έχει χρυσάφι (χρήμα) είναι φτωχός, έστω και αν δεν φαίνεται στους έξω, έτσι και χωρίς ταπείνωση ο αγωνιστής δεν είναι ενάρετος [Όσιος Μάξιμος ο Ομολογητής]
Όποιος ανεβαίνει στην ταπεινοφροσύνη, χαμηλώνει την ιδέα για τον εαυτό του [Όσιος Μάξιμος ο Ομολογητής]
Είναι καλό για τον αγωνιστή να έχει μικρότερη ιδέα για τα επιτεύγματά του, να πράττει όμως ανώτερα από τη δειλία του! [Όσιος Μάξιμος ο Ομολογητής]
Ανάμειξε την απλότητα με την εγκράτεια και πάντρεψε την ταπεινοφροσύνη με την αλήθεια και τότε θα φανείς ομοτράπεζος με την δικαιοσύνη, που όπως σε τραπέζι, συνήθως πηγαίνει και κάθε άλλη αρετή [Όσιος Μάξιμος ο Ομολογητής]
Όταν έχεις πολλή ταπεινοφροσύνη και γενναίο φρόνημα, ποτέ δεν πρόκειται να αγγίζει την ψυχή σου επίρρεια δαιμονική [Όσιος Νείλος ο Ασκητής]
Η ευτυχία, η έσωθεν χαρά, εκπηγάζει από την ταπείνωση [Άγιος Νεκτάριος]
Όπου βρίσκεται η αληθινή κατά Χριστόν ταπείνωση, εκεί βρίσκονται μαζεμένες και όλες οι άλλες αρετές που μας υψώνουν προς τον Θεό [Άγιος Νεκτάριος]
Πουθενά δεν βρίσκεται η αγάπη χωρίς ταπείνωση, ούτε ταπείνωση χωρίς αγάπη Ο κλέφτης αποφεύγει τον ήλιο και ο υπερήφανος καταφρονεί την ταπείνωση [Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης]
Η ταπείνωση είναι τόσο αναγκαία, όσο και το βάπτισμα [Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης]
Γίνου μωρός για την αγάπη του Θεού και θα είσαι σοφώτερος και από τον Σολομώντα! [Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης]
Μάθε από μόνος σου να ταπεινώνεσαι και να μην αυτοεπαινείσαι, γνωρίζοντας τον εαυτό σου και όλα τα έργα σου πως είναι μηδέν! [Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης]
Αδελφέ, εάν αγαπάς να έχεις την ειρήνη στην καρδιά σου, αγωνίσου να την βάλεις από την πόρτα της ταπείνωσης, διότι άλλη πόρτα δεν υπάρχει εκτός από την ταπείνωση [Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης]
Ο κλέφτης αποφεύγει τον ήλιο και ο υπερήφανος καταφρονεί την ταπείνωση [Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης]
Αν έφτασες από ταπεινό γένος σε υψηλά αξιώματα, θυμήσου την καταγωγή σου και θα σε προφυλάξει από τα θηρία της υπερηφάνειας και της υψηλοφροσύνης Ο κλέφτης αποφεύγει τον ήλιο και ο υπερήφανος καταφρονεί την ταπείνωση [Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης]
Θέλεις να ξέρεις, άνθρωπε, πότε είναι στεριωμένες οι αποφάσεις σου; Όταν δεν έχεις κανένα θάρρος στον εαυτό σου και όταν είναι όλες θεμελιωμένες με ταπείνωση στην ελπίδα και το θάρρος του Θεού [Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης]
Εάν ο άνθρωπος κατηγορεί τον εαυτό του μπροστά στον Κύριο (και έτσι ταπεινώνεται), τον αγαπά ο Κύριος [Αββάς Ποιμήν]
Ό,τι δεν γίνεται με ταπεινοφροσύνη και πνευματική γνώση, ό,τι και να είναι αυτό, σε τίποτα δεν ωφελεί εκείνον που το πράττει [Όσιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος]
Όπου υπάρχει αληθινή ταπείνωση, εκεί υπάρχει και βυθός ταπεινοφροσύνης. Και όπου υπάρχει ταπεινοφροσύνη, εκεί υπάρχουν και ελλάμψεις του Αγίου Πνεύματος [Όσιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος]
Όπου υπάρχει αίσθηση πνευματικής φτώχειας, εκεί υπάρχει και το χαρμόσυνο πένθος, εκεί και τα αδιάκοπα χυνόμενα δάκρυα, που καθαρίζουν την ψυχή που τ’ αγαπά, την καθιστούν τελείως φωτεινότατη [Όσιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος]
Ο Θεός δεν βλέπει στο πρόσωπο, ούτε στην εξωτερική μόνο εμφάνιση των ηθών, ούτε στις κραυγές μας, αδελφοί, αλλά στην συντριμμένη και ταπεινωμένη καρδιά… [Όσιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος]
Βρίσκονται πολλοί άνθρωποι στον κόσμο, που όσα κερδίζουν από μέρους της μάθησης και των γνώσεων, άλλο τόσο χάνουν από μέρους της μετριοφροσύνης [Ανώνυμος Άγιος Πατέρας]
Την ευεργεσία των άλλων να τη διηγείσαι και στους άλλους, σε δε όταν ευεργετείς, σιώπα! [Ανώνυμος Άγιος Πατέρας]
Η ταπείνωση είναι η ρίζα των αρετών, η αγάπη το δέντρο, κλωνάρια και καρποί είναι όλες οι άλλες αρετές. Η ύψωση των ανθρώπων βρίσκεται στην ταπείνωση [Ανώνυμος Άγιος Πατέρας]
Αν επιτελείς πολλά καλά έργα, είτε ελεημοσύνες, είτε προσευχές, είτε νηστείες, ή έστω και κάθε άλλη αρετή, όταν δεν τεθεί σαν θεμέλιο η ταπεινοφροσύνη, άδικα όλα οικοδομούνται και μάταια [Ανώνυμος Άγιος Πατέρας]
Εάν δεν αγαπάς να σε κολακεύουν, τότε δεν θα λυπάσαι και όταν σε περιγελούν Ο κλέφτης αποφεύγει τον ήλιο και ο υπερήφανος καταφρονεί την ταπείνωση [Ανώνυμος Άγιος Πατέρας]
Αυτός που έχει ταπείνωση, ταπεινώνει τους δαίμονες. Εκείνος που δεν έχει ταπείνωση, εμπαίζεται από τους δαίμονες [Γέροντας ασκητής]
Η πνευματική προκοπή, αδελφοί μου, είναι η ταπείνωση. Γιατί άλλη προκοπή δεν υπάρχει. Όσο, δηλαδή, κατεβαίνει ο άνθρωπος σε ταπείνωση, τόσο ανεβαίνει σε πνευματικό ύψος [Γέροντας ασκητής]
Προτιμώ ήττα που θα συνοδεύεται από ταπεινοφροσύνη, παρά νίκη που θα συνοδεύεται από υπερηφάνεια [Από το ‘Γεροντικό’]
Μόνο αυτός που έχει ταπείνωση λαμβάνει δώρα απ’ τον Θεό, τα αποδίδει στον Θεό και τα χρησιμοποιεί προς δόξαν Του [Γέρων Πορφύριος]
Η ταπεινοφροσύνη καταπολεμεί τα πάθη και το διάβολο και αναπληρώνει τα έργα των αδυνάτων" [Ανώνυμος Μοναχός]
Ταπείνωσον τον λογισμόν της υπερηφανείας, πριν η υπερηφάνια σε ταπεινώση Εφραίμ ο Σύρος
Ματαία πάσα άσκησις, πάσα εγκράτεια, πάσα υποταγή, πάσα ακτημοσύνη και πάσα πολυμάθεια, ταπεινοφροσύνης εστερημένη Εφραίμ ο Σύρος
Όπως η σκιά ακολουθεί το σώμα, έτσι και τους ταπεινούς στοχασμούς ακολουθεί το έλεος του Θεού Ισαάκ ο Σύρος
Σμίκρυνσον σεαυτόν εν πάσι προς πάντας ανθρώπους, και υψωθήση. Όπου γαρ βλαστάνει η ταπείνωσις, εκεί η του Θεού δόξα βρύει Ισαάκ ο Σύρος
Ταπείνωσε τον ευατό σου μπροστά στους άλλους και θα υψωθείς. Διότι όπου βλαστάνει η ταπείνωση, εκεί αναβλύζει η δόξα του Θεού Ισαάκ ο Σύρος
[επεξεργασία] Διάφοροι
Η ταπεινοφροσύνη αποτελεί το μεγαλείο του ανθρώπου
Ταπεινοφροσύνη είναι το στερεό θεμέλιο όλων των αρετών Κομφούκιος
Όταν ένας παραμένει μετριόφρων, όχι όταν τον επαινούν, αλλά όταν τον κατηγορούν, αυτός είναι ο πραγματικός μετριόφρων Ζ.Π.Ρίχτερ
Θαύμαζε περισσότερο το μεγαλείο μιας ταπεινότητας, από την ταπεινότητα ενός μεγαλείου
Ο άνθρωπος της επιφάνειας δεν είναι άνθρωπος του βάθους και γι’ αυτό δεν μπορεί να γίνει άνθρωπος του ύψους
Ο ταπεινός είναι συνοδοιπόρος του Θεού
Η ταπεινοφροσύνη δεν κρύβει μονάχα όλες τις άλλες αρετές. Κρύβει και τον εαυτό της
Αποφεύγει τους επαίνους εκείνος που τους αξίζει
Ας ήταν να έφθανα τόσο ψηλά, ώστε να γίνω ένα χαλάκι που οι άνθρωποι θα σκουπίζουν τα πόδια τους
Τα μικρά ρυάκια φλυαρούν με θόρυβο, γιατί δεν έχουν βάθος. Οι μεγάλοι ποταμοί κυλάνε σιωπηλοί
Κάθε προσθήκη στη γνώση είναι αύξηση στην ταπείνωση. “Έν οίδα ότι ουδέν οίδα” (Σωκράτης). Κάθε προσθήκη στην ταπείνωση είναι αύξηση στην αρετή. “Πας ο ταπεινών εαυτόν υψωθήσεται” (O Κύριος)
Γύρε αν θέλεις να υψωθείς Κωστής Παλαμάς
Κύριε, έχω μια παράκληση: Μην αφήσεις ποτέ να αντιληφθώ κάποιες αρετές, που έτυχε να έχω Πωλ Κλωντέλ
Η βασιλεία του Θεού έχει θύρα χαμηλή. Για να περάσεις πρέπει ή να είσαι παιδί ή να σκύψεις
Το να νομίζεις πως είσαι ενάρετος, σημαίνει πως έπαψες να είσαι
Όταν ένας ταπεινός άνθρωπος ξεχνά τον εαυτό του, ενώνεται με τον Θεό Leon Tolstoi(;)
Για να γίνει ο Θεός το πάν στη ζωή σου, πρέπει εσύ να γίνεις μηδέν
Ο αληθινός χριστιανός, που αυξάνει στην αρετή, μοιάζει σαν το στάχυ. Όσο περισσότερο ωριμάζει, τόσο βαθύτερα γέρνει το κεφάλι
Η ταπεινοφροσύνη είναι ένα τέχνασμα της έπαρσης που προσποιείται πως υποβιβάζεται για να ανυψωθεί
Είναι καλό να θυμόμαστε ότι ολόκληρο το σύμπαν, με μια μηδαμινή εξαίρεση, αποτελείται από άλλους John Andrew Holms
Η ταπεινοφροσύνη είναι το καλύτερο κι ασφαλέστερο είδος ρεαλισμού που γνώρισα Βενιαμίν Φραγκλίνος
Η ταπεινοφροσύνη είναι μια αρετή που όλοι πρεσβεύουμε αλλά κανείς δεν την εφαρμόζει Τζον Σέλντεν
Η ταπεινοφροσύνη είναι ο βωμός, που πάνω του θέλει να κάνουμε τις θυσίες μας ο Θεός Λα Ροσφουκώ
Για να πιεις νερό απ’ την πηγή, πρέπει πρώτα να σκύψεις.
Η ταπεινότητα είναι η ρίζα της μεγαλοσύνης
Ζυγώνουμε όλο και κοντύτερα στη μεγαλοσύνη, όσο πιο μεγάλοι είμαστε στην ταπεινοφροσύνη
Η γνώση μας κάνει περήφανους, η σοφία ταπεινούς.
Η ταπείνωση είναι η αρετή των δυνατών
Θα γινόσουν σοφός, αν δεν νόμιζες ότι είσαι!
Θεέ μου… κάνε με ταπεινό, αλλά ας γίνει χωρίς να το ξέρω, γιατί τότε θα υπερηφανευτώ για την ταπείνωσή μου!…
Κύριε, μην αφήσεις ποτέ ν’ αντιληφθώ κάποιες αρετές που έτυχε να έχω Πωλ Κλωντέλ
Η ταπεινοφροσύνη είναι η κλωστή που συγκρατεί όλα τα μαργαριτάρια της αρετής
Προτιμώ τα λάθη που με κάνουν ταπεινό, παρά τις επιτυχίες που μου υποθάλπτουν τον εγωισμό και μου ανάβουν την έπαρση
Προτιμώ τα ελαττώματα που με κρατούν ταπεινό Τελώνη, παρά τις αρετές που μου ανάβουν την οίηση και με καταντούν υπερόπτη Φαρισαίο
Η αληθινή μετριοφροσύνη δεν είναι το να κατηγορείς, αλλά το να μη μιλάς καθόλου για τον εαυτό σου Σκωτ
Ωρίμασα. Δεν πιστεύω σε καμιά υπεροχή μου Κων/νος Τσάτσος
Υπάρχει κάτι χειρότερο από την αλαζονεία του υπερήφανου κι αυτό είναι η αλαζονεία του ταπεινού Ιάσων Ευαγγέλου
Ακολουθήστε με, είπε ο Σοφός, και τους άφησε να περάσουν πρώτοι.
[επεξεργασία] Παροιμίες για την ταπεινοφροσύνη
[επεξεργασία] Ελληνικές παροιμίες
Αν είσαι και ψηλά, βλέπε και χαμηλά
Από δήμαρχος, κλητήρας
Αποφεύγει τους επαίνους, εκείνος που τους αξίζει
Γένου, κοιλίτσα μου, τρανή, σαν του βοδιού την κεφαλή
Δεν μπαίνει κανείς καβάλα στον παράδεισο
Καλλογνωμιά και ομορφιά θέλουν ταπεινοσύνη
Ο Θεός μεγάλους ταπεινώνει και ταπεινούς υψώνει
Ο περήφανος έφυγε καβάλα και γύρισε πεζός
Όποιος νομίζει ότι ξέρει λίγα, αυτός ξέρει πολλά
Όσο είσαι πάντα φαίνου και λιγάκι παρακάτω
Όσο είσαι, Γιάννη, φαίνου και λιγάκι παρακάτω
Όσο το μήλο κρύβεται, τόσο μοσχομυρίζει
Όσος είσαι, Γιάννη, δείξου. Και κομμάτι παρακάτω
Πάντα δείχνε πόσος είσαι, όχι όμως παραπάνω
Ποτέ σου μην περιφρονείς τα κάτω σκαλοπάτια, γιατί αυτά πρωτοπατείς και βγαίνεις στα παλάτια
Ποτέ το μάτι δεν μπορεί να υψωθεί πιο πάνω από τα ματοτσίνορα
Στο γάμο πάει ο γάιδαρος ή για νερό ή για ξύλα
Τα μεγάλα δάση μένουν βουβά
Το βαθύ ποτάμι δεν κάνει κρότο. Ο βαθύς ο ποταμός τρέχει και δεν ακούγεται
Το βαθύ ποτάμι κρότο κάνει
Τον γάιδαρο που πείθεται ευκολότερα, φορτώνουν περισσότερο
Φτωχός άγιος, δοξολογιά δεν έχει
Χίλια να ξέρεις, ρώτα κι ένα
[επεξεργασία] Παροιμίες άλλων λαών
Το αρνί γονατίζει για να θηλάσει [Κινέζικη παροιμία]
Σπουδαία γεγονότα θα προέλθουν από ταπεινές καταστάσεις [Κινέζικη παροιμία]

ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ ΕΓΩΙΣΜΟΣ

Αγία Γραφή
Εισίν οι πλουτίζοντες μηδέν έχοντες και εισίν οι ταπεινούντες εαυτούς εν πολλώ πλούτω Σολομών, Παροιμ. ιγ’7.
Η ταπείνωση προηγείται της δόξας και ο εγωισμός της καταστροφής [Παλαιά Διαθήκη]
[επεξεργασία] Αρχαίοι Έλληνες
Είναι φυσικό να αγαπά καθένας τον εαυτό του Αριστοτέλης
Οι μεν ουν εις όνειδος άγοντες αυτό φιλαύτους καλούσι τους εαυτοίς απονέμοντας το πλείον εν χρήμασι και τιμαίς και ηδοναίς ταις σωματικαίς (Άλλοι ονομάζουν με κάποια μομφή φίλαυτους εκείνους που δίνουν στους εαυτούς τους τόσο από άποψη χρημάτων, όσο και από την άποψη των τιμών και των σωματικών ηδονών τη μεγαλύτερη μερίδα) Αριστοτέλης, Ηθικά Νικομάχεια Ι 1166b
Επεί δε το όμοιον και το συγγενές ηδύ εαυτώ άπαν, μάλιστα δε αυτός προς εαυτόν έκαστος τούτο πέπονθεν, ανάγκη πάντας φιλαύτους είναι ή μάλλον ή ήττον (Με βάση ότι για τον καθένα είναι ευχάριστο κάθε τι που είναι συγγενικό και όμοιο μ’ αυτόν κι ότι το αίσθημα τούτο δοκιμάζει ιδιαίτερα καθένας για τον εαυτό του, αναγκαστικά βγαίνει σαν συμπέρασμα ότι όλοι, άλλος πιο πολύ κι άλλος πιο λίγο, είναι φίλαυτοι) Αριστοτέλης, Ρητ.Τέχνη Τ 1371b.
Δεν είναι κακό το να νομίζει ο άνθρωπος ότι έχει κατιτί δικό του. Είναι φυσικό το να αγαπά κανείς τον εαυτό του, μόνο δε ο εγωισμός πρέπει να κατακρίνεται. Δηλαδή όχι το να αγαπάς απλώς τον εαυτό σου, αλλά το να τον αγαπάς περισσότερο από ό,τι πρέπει Αριστοτέλης
Ο εγωισμός, είναι το είδος της αγάπης το οποίο δικαίως δυσφημίστηκε, γιατί δεν είναι η αγάπη προς τον εαυτό μας, αλλά ένα πάθος αχαλίνωτο από τον εαυτό μας, πάθος ολέθριο το οποίο παρασύρει το φιλάργυρο προς το χρήμα του και όλους τους ανθρώπους προς το αντικείμενο των επιθυμιών τους Αριστοτέλης
Αναγκαστικά όλοι είναι φίλαυτοι, περισσότερο ή λιγότερο Αριστοτέλης
Ο εγωισμός είναι ένα πάθος ολέθριο Αριστοτέλης
Ο μεγαλύτερος κόλακας για τον καθένα μας είναι η δική μας φιλαυτία και το μόνο φάρμακο η ειλικρίνεια και η παρρησία των φίλων μας Βάκων
Κάποτε το εγώ γίνεται εμείς Γαληνός
Ότι ου περί πολιτείας εισίν αι προς αλλήλους διαφοραί, αλλά περί των ιδία συμφερόντων εκάστω (Οι διαφορετικές απόψεις μεταξύ των ανθρώπων δεν αφορούν στο πολίτευμα, αλλά στα ιδιωτικά συμφέροντα του καθενός) Λυσίας, Δήμου καταλ.απολ. 10.
Τούτ’ εστί το ζήν, μη σεαυτώ ζην μόνω (Ζωή είναι να μη ζεις μόνο για τον εαυτό σου) Μένανδρος, Γν.μον.585.
Ουκ έστις ουδείς, όστις ουχ αυτόν φιλεί (Δεν υπάρχει κανένας, που δεν αγαπά τον εαυτό του) Μένανδρος, Γνωμ.Μον.
Να θέλεις να είσαι σε όλους αρεστός και όχι μόνο στον εαυτό σου Μένανδρος
Για το όνομά σου, εγκώμιο, ποτέ σου να μην πλέξεις (ή) Μην επαινείς ποτέ τον εαυτό σου Μένανδρος
Πάντων αμαρτημάτων διά την σφόδραν εαυτού φιλίαν αίτιον εκάστω γίγνεται εκάστοτε (Η μεγάλη αγάπη για τον εαυτό του, είναι σε κάθε περίπτωση η αιτία για όλα τα σφάλματα που κάνει κάθε άνθρωπος) Πλάτωνας, Νόμοι 731-Ε.
Ποιος άνθρωπος δεν είναι φίλος του εαυτού του; Σοφοκλής
Συμβαίνει πάντα το ίδιο πράγμα: κάθε άνθρωπος δεν σκέφτεται παρά τον εαυτό του μόνο Σοφοκλής
Ο εγωιστής συγκεντρώνει όλο τον κόσμο στον εαυτό του, ενώ ο αλτρουιστής δίνει τον εαυτό του σε όλο τον κόσμο Στοβαίος
Τους μεν κενούς ασκούς τους φουσκώνει ο άνεμος, τους δε ανόητους ανθρώπους η αλαζονεία (ή) Τα άδεια σακιά, ο αέρας τα φουσκώνει, τους ανόητους όμως ανθρώπους η έπαρση (ή) Ο αέρας φουσκώνει τα πανιά και η ξιπασιά τους ανόητους (ή) Όπως οι χωρίς περιεχόμενο ασκοί φουσκώνουν με τον αέρα, έτσι και οι χωρίς πνευματική υπόσταση άνθρωποι διογκώνονται από την έπαρση, την αλαζονεία και την εσφαλμένη για τον εαυτό τους γνώμη Σωκράτης
[επεξεργασία] Πατέρες της Εκκλησίας
Ο εγωισμός είναι ένα ζευγάρι ξυλοπόδαρα, που κάνουν τον άνθρωπο ψηλό, χωρίς να τον κάνουν μεγάλο Μέγας Βασίλειος
Κενοδοξία είναι το πρώτο που βλαστάνει στην ανθρώπινη καρδιά και το τελευταίο που ξεριζώνεται Χρυσόστομος
Ο Κύριος ακατάπαυστα ενεργεί με τη δικαιοσύνη και το έλεός του στις καρδιές των ανθρώπων. Ταπεινώνει τον εγωιστή με ποικίλες περιστάσεις της ζωής, αρρώστιες, στερήσεις, αδοξίες από τον κόσμο. Και υψώνει τον ταπεινό [Άγιος Ιωάννης της Κρονστάνδης]
Εκείνος που τον εαυτό του αγαπά, δεν μπορεί ν’ αγαπήσει τον Θεό. Ενώ εκείνος που, για χάρη του Θεού, δεν αγαπά τον εαυτό του, αγαπά τον Θεό [Άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ]
Ο εγωισμός και η αλαζονεία είναι άρνηση του Θεού, εκούσια απομάκρυνση από τον Θεό [Άγιος Σιλουανός]
Παιδιά της φιλαυτίας είναι: οι έπαινοι στην καρδιά, η αυταρέσκεια, η λαιμαργία, η πορνεία, η κενοδοξία, ο φθόνος και το κορύφωμα όλων των κακών, η υπερηφάνεια [Όσιος Ησύχιος ο Πρεσβύτερος]
Πολλοί απέβαλαν όλους τους δερμάτινους χιτώνες, τον τελευταίο όμως, τον χιτώνα της κενοδοξίας, τον απέβαλαν μόνο όσοι σιχάθηκαν την μητέρα της, την αυταρέσκεια [Όσιος Μάξιμος ο Ομολογητής]
[επεξεργασία] Διάφοροι
Αν βρεις άνθρωπο που να έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του, να είσαι βέβαιος πως αυτή είναι η μόνη μεγάλη ιδέα που πέρασε από το μυαλό του
Από όλους τους κόλακες ο εγωισμός είναι ο πιο μεγάλος
Αυτός που υπηρετεί το Θεό αγνοεί τον εαυτό του κι αυτός που υπηρετεί τον εαυτό του αγνοεί το Θεό.
Δεν υπάρχει σοφία σ’ εκείνον που νομίζει ότι είναι σοφός (Λέων Τολστόι)
Εγωισμός είναι το φοβερό εκείνο ελάττωμα που δεν συγχωρεί κανείς στους άλλους, και που ο καθένας έχει μέσα του (Hen. Beeche)
Εγωιστής είναι αυτός που μας μιλάει συνέχεια για τον εαυτό του, όταν εμείς το μόνο που θέλουμε είναι να του μιλήσουμε για τον εαυτό μας!
Εγωιστής είναι εκείνος, που κάνει στον εαυτό του, ό,τι θα θέλαμε να έκανε σε μας
Εγωιστής: Κακόγουστο άτομο που ενδιαφέρεται περισσότερο για τον εαυτό του παρά για μένα (Ambrose Bierce) (Αμερικανός συγγραφέας, 1842-1914)
Είναι καλό να θυμόμαστε ότι ολόκληρο το σύμπαν, με μια μηδαμινή εξαίρεση, αποτελείται από άλλους (John Andrew Holms)
Εκεί που ξεριζώνεται ο Θεός, λατρεύεται το Εγώ.
Εκείνος που αξίζει να επαινείται από τους άλλους, ο ίδιος δεν επαινεί ποτέ τον εαυτό του
Εκείνος που ζει για τον εαυτό του, δεν άρχισε ακόμα να ζει
Η πιο σημαντική πηγή αυταπάτης είναι το ψεύδος προς τον εαυτό μας
Θεέ μου, Κάνε με να βλέπω τον εαυτό μου, όχι με τα μάτια τα δικά μου, αλλά με τα μάτια των φίλων μου, για να τον διορθώνω, με τα μάτια των εχθρών μου, για να τον προστατεύω, με τα μάτια τα δικά Σου, τον οφθαλμό “ός τα πανθ’ ορά”, για να τον ανυψώσω
Και μολονότι όλοι φωνάζουν “κάτω ο εγωισμός”, κανείς στην ουσία δεν εννοεί τον δικό του εγωισμό (Σ. Μπάτλερ)
Κύριε, μην αφήσεις ποτέ ν’ αντιληφθώ κάποιες αρετές που έτυχε να έχω (Πωλ Κλωντέλ)
Μίλησε σε κάποιον για τον εαυτό του και θα δεις ότι θα σε ακούει για πολλές ώρες (Ντισραέλι)
Ο άνθρωπος είναι σαν το αριθμητικό κλάσμα, όπου αριθμητής είναι ο αληθινός εαυτός του και παρανομαστής η εικόνα που έχει για τον εαυτό του. Όσο μεγαλώνει ο παρανομαστής, τόσο μικραίνει η αξία του κλάσματος. Κι όσο ο παρανομαστής τείνει προς το άπειρο, τόσο το κλάσμα τείνει προς το μηδέν.
Ο εγωισμός είναι ένας διπλός φακός: Μεγαλώνει τον εαυτό μας και μικραίνει τους άλλους (κα Χόλσταϊν Ντε Στάαλ ή Ντε Στάελ)
Ο εγωισμός είναι ο μόνος αληθινός αθεϊσμός (Ζανβίλ)
Ο εγωιστής δεν ανέχεται τον εγωισμό (Joseph Roux), Γάλλος κληρικός, 1834-1886)
Ο εγωιστής υπερηφανεύεται που έμαθε πολλά, ο σοφός λυπάται που δεν έμαθε περισσότερα (Λα Ροσφουκώ)
Ο λόγος για τον οποίο πολλοί δεν αρέσουν στους άλλους, είναι ότι αρέσουν πολύ στον εαυτό τους (Άλκοττ)
Ο μεγαλύτερος εχθρός μας είναι ο εαυτός μας (Κάρολος Ντίκενς)
Οι άνθρωποι που έχουν κάποια αξία, δεν καυχιώνται ποτέ για την αξία τους
Οι χειρότεροι εγωιστές είναι οι ταπεινολόγοι (Ισίδωρος Πηλουσιώτης)
Όποιος δεν έχει πολύ μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του, αξίζει πολύ περισσότερο απ’ όσο ο ίδιος πιστεύει
Όποιος είναι μεθυσμένος νομίζει ότι ο κόσμος γυρίζει γύρω απ’ τον εαυτό του (Ουίλλιαμ Σαίξπηρ)
Όποιος έχει διδάσκαλο τον εαυτό του, έχει τρελό διδάσκαλο (Πεσταλότσι)
Όποιος μένει πολύ με τον εαυτό του, εξαχρειώνεται
Όποιος προσπαθεί να φανεί ‘κάποιος’, διαβεβαιώνει τους άλλους πως είναι ασήμαντος.
Όσο πιο άδειος είναι κανείς, τόσο περισσότερο γεμίζει και φουσκώνει από τον εαυτό του
Περισσότερο ανυπόφορος κι απ’ αυτόν τον άνθρωπο που έχει πάντα άδικο, είναι εκείνος που νομίζει πως έχει πάντα δίκηο (Τουργκένιεφ ή (Μπαλζάκ)
Προτιμώ τα λάθη που με κάνουν ταπεινό, παρά τις επιτυχίες που μου υποθάλπουν τον εγωισμό.
Το ‘εγώ’ είναι μισητό. Αλλά φυσικά το… ‘εγώ’ των άλλων (Πωλ Βολερώ)
Το να μιλάς εναντίον των άλλων συχνά είναι ένας τρόπος να μιλάς υπέρ του εαυτού σου, χωρίς να μιλάς για τον εαυτό σου
Υπάρχουν λάθη που τα δικαιολογώ και πάθη που τα συγχωρώ. Είναι τα δικά μου
[επεξεργασία] Παροιμίες για τον εγωισμό
[επεξεργασία] Ελληνικές παροιμίες
Αγαπώ και σένα, μα κάλλιο έχω δα εμένα
Αγαπώ τον φίλο μου, μα κάλλιο έχω εμένα
Αγαπώ τους φίλους μου πολύ, τον εαυτό μου όμως περισσότερο
Αδερφέ μου και μη καλύτερέ μου
Άμα πεθάνω εγώ, φούρνος να μην καπνίσει
Απ’ ακριβό βλέπεις, από φαγά δε βλέπεις
Απόθανε η μάνα μου, μάνα μην απομείνει
Ας γυρίζει ο μύλος κι ας γαβγίζει ο σκύλος
Ας με λένε δημαρχίνα κι ας ψοφάω απ’ την πείνα (Καλαβρύτων)
Ας τρώει η γριά κι ας μουρμουρίζει ο γέρος
Αυτός που δεν φροντίζει για τίποτε άλλο παρά για τον εαυτό του, είναι σκλάβος της πιο μεγάλης σκλαβιάς
Γιάννης κερνάει και Γιάννης πίνει
Δός μου αλεύρι, να σου κάνω καρβέλι
Δός μου, κυρά, τον άντρα σου, και πάρε σύ τον κόπανο
Δυό φορές νικά, όποιος νικά τον εαυτό του
Δώσ’ μου το ψωμάκι σου, να σου δώσω λιγουλάκι
Εκείνος που ζαλίζεται, όταν ψηλά ανεβαίνει, θα’κανε ίσως πιο καλά, στα χαμηλά να μένει
Έμαθες να μου γυρεύεις, έμαθα να μη σου δίνω
Έξω από μένα κι ας είναι και στον αδελφό μου
Έξω από το κεφάλι μου κι ας είν’ του αδελφού μου
Η πλύστρα πλένει το δικό της νυχτικό πρώτα
Η πολύ τεντωμένη κόρδα, σπάει γρήγορα
Η φιλία – φιλία και τα νιτερέσια χώρια
Η φιλία – φιλία και το νιτερέσο – νιτερέσο
Ήρθε τ’ αρνάκι, να μάθει στον πατέρα του να βόσκει
Κάθε πετεινός στην αυλή του κράζει
Κάθε πουλί, με τη φωνή του χαίρεται
Κάθε τσαπί, για λόγου του δουλεύει
Κάθε χέρι για τον εαυτό του μαζεύει
Καθένας βάζει ξύλα κάτω απ’ τη χύτρα του
Καθένας συδαυλίζει για την πίτα του
Καλά ξέρεις να ξύσεις μόνο το δικό σου νύχι
Κάλλιο να’χω, παρά να’χεις
Με τα ξένα κόλλυβα μακαρίζει τους γονείς του
Μπαίνει βγαίνει ο Δεσπότης, χάφτει κι από ένα σύκο
Ο μακρολαίμης πετεινός, στη γειτονιά του κράζει, μα τα δικά του δε θωρεί κι άλλους καταδικάζει
Ο Μανόλης με τα λόγια, χτίζει ανώγεια και κατώγια
Ο παπάς μου πέθανε, παπάς μην απογίνει
Ο παπάς πρώτα τα γένια του βλογάει
Ο παπάς πρώτα τα γένια του ευλογάει
Ο πρώτος εχθρός σου είν’ ο εαυτός σου
Ο χορτάτος τον νηστικό δεν τον πιστεύει
Ό,τι δε φτάνει η αλεπού, το κάνει κρεμαστάρι
Ό,τι κάμ’ η παπαδιά, μην το κάνει άλλη καμιά
Όλοι μιλούν για τ’ άρματα κι ο Γιάννης για την πίτα
Όποιος δεν παινέσει το σπίτι του, πέφτει και τον πλακώνει
Όποιος δεν παίρνει απ’ τις μέρες μου, να ζήσει χίλιους χρόνους
Όποιος είναι ζεστός, νομίζει όλους έτσι
Όποιος κρατά το μέλι, μελώνεται
Όπως ξέρει ο γέρος, φιλά τη γρά του
Όταν διψάει η αυλή σου, μη χύνεις έξω το νερό
Όταν ο σκύλος σου πεινάει, τους ξένους μην ταΐζεις
Όταν πεθάνω εγώ, στάχτη και σκόνη ας γίνουν όλα
Όταν φαγωθεί το ψωμί, καληνύχτα της συντροφιάς
Πάντα ο παπάς ξεχνάει να φροντίζει για τον διάκο
Παρά να ’χει η γειτονιά μου, κάλλιο να ’χουν τα παιδιά μου
Παρά να τα πάρει άλλος, κάλλιο εγώ που ’μαι κουμπάρος
Πιο κοντά είναι το πετσί μου, από το πουκάμισο
Πιο κοντά είναι το στόμα μου, παρά το δικό σου
Πρώτα έρχομ’ εγώ, έπειτα ο γείτονάς μου
Σαν πεθάνει τ’ άλογό μου, χορτάρι μη φυτρώσει
Στον εαυτό μου είναι ο καλύτερος φίλος
Στον καθένα, το σάλιο απ’ το στόμα του φαίνεται γλυκό
Τ’ άδεια βαρέλια περισσότερο βροντούν
Τα δικά μου, δικά μου, και τα δικά σου, δικά μου
Τα δικά σας είναι σύκα, τα δικά μου είν’ καρύδια
Το βάρος είναι αλαφρό, στου διπλανού τον ώμο
Το βάρος είναι ελαφρύ στην πλάτη τ’ άλλου
Το δικό σου δεν το θέλω, το δικό μου δεν τ’ αφήνω
Το συμφέρον με το δράμι κι η φιλία με το καντάρι
Το συμφέρον που τυφλώνει τον ένα, ανοίγει των άλλων τα μάτια
Χύθηκε η μαγειριά μας, πάει και η κουμπαριά μας
Ψηλά μη χτίζεις τη φωλιά, γιατί θα γείρ’ ο κλώνος και θα σου πάρουν τα πουλιά και θα σου μείνει ο πόνος
[επεξεργασία] Παροιμίες άλλων λαών

Παροιμίες άλλων λαών( ΕΠΑΡΣΗ)

Παροιμίες άλλων λαών
Αφού παινιέται σα λιοντάρι, τότε γιατί γαυγίζει σαν σκυλί; [Αραβική παροιμία]
Μόνο το νερό μπορεί να ξεσκεπάσει τον ψευτοκολυμβητή [Αραβική Παροιμία]
Η αλαζονεία προγευματίζει με την αφθονία, γευματίζει με τη φτώχεια και δειπνεί με την ντροπή και την περιφρόνηση [Γαλλική Παροιμία]
Η υπερηφάνεια είναι η μάσκα των λαθών μας [Εβραϊκό γνωμικό]
Μην είσαι περήφανος, όσο ψηλή θέση κι αν κατέχεις στη ζωή. Μέσα σου και μέσα μου και μέσα σε κάθε άνθρωπο ζει ο ίδιος Θεός, η ίδια ζωογόνος δύναμη. Με περιφρονείς μάταια –είμαστε ίσοι [Ινδική σοφία]
Πρέπει να είσαι πολύ σοφός για να μη θέλεις να είσαι τέλειος [Κινέζικη Παροιμία]
Οι καλοί στρατηγοί δεν είναι ποτέ παρορμητικοί, οι καλοί ηγέτες δεν είναι ποτέ αλαζόνες [Κινέζικη παροιμία]
Να είσαι φτωχός και να μην παραπονιέσαι είναι δύσκολο, να είσαι πλούσιος και αλαζόνας παιχνιδάκι [Κινέζικη παροιμία]
Να είσαι αυστηρός με τον εαυτό σου κι ευγενικός όταν κρίνεις τους άλλους, και δεν θα έχεις εχθρούς [Κινέζικη σοφία]
Όποιος δεν φουσκώνει, δεν έχει φόβο να σκάσει (Ουγγρική παροιμία)
Εκείνος που αναζητά τη σοφία είναι ήδη σοφός. Κι εκείνος που πιστεύει ότι έχει βρει τη σοφία είναι ανότητος [Σοφία της Ανατολής]

ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ ( ΕΠΑΡΣΗ)

Ελληνικές παροιμίες
Φτωχό τ’ αρνί, πλατιά η ουρά του
Άγνεστα κι ανύφαντα στην τέμπλα (:σκοινί) κρεμασμένα
Άγνιθα (:άγνεθα) κι ανύφαντα κι στουν πλακό απλουμένα (Για όσους παινεύονται για ανύπαρκτα κατορθώματα) [Παροιμία Γρεβενών]
Άμαθος βρακί εφόρει, κάθε πάτημα το θώρει
Ανάξιος βρακί έβαλε, σε κάθε πόρτα το ’δειχνε
Αρχοντικά πορεύεται και γύφτικα περνάει
Ας μ’ αγαπούν οι Επίσκοποι κι ας με μισούν οι διάκοι
Ας με λένε βοϊβοντίνα κι ας ψοφώ από την πείνα
Αφού παινιέται σαν λιοντάρι, γιατί γαβγίζει σαν σκυλί;
Βάνει και η κοσκινού τον άντρα της, με τους πραματευτάδες
Βλέπει το μπόι του και νομίζει πως έχει ουρά
Βροντούν όλα τα σίδερα, βροντάει κι η σακοράφα
Γένος και ξένος πολλά καυχάται
Γέρος και ξένος για πολλά καυχιέται
Για δέστε με, γειτόνισσες, πλεμόνια τηγανίζω
Δεν υπάρχουν πιο σκληρά κεφάλια απ’ τ’ αδειανά
Δουλευτής περήφανος, πάντα πεινασμένος
Εβγήκε και το τζίτζιφο και παριστάν’ το φρούτο
Εγώ ’μαι εδώ που σπάω τ’ αυγό
Είδε η ψείρα αλώνι, περπατεί και καμαρώνει
Είναι ευγενική υπερηφάνεια το να θέλει κανείς να είναι καλύτερος των άλλων
Είναι και μικρό τ’ αρνί έχει και πλατειά ουρά
Έκαμε η μύγα κώλο κι έχεσε τον κόσμο όλο
Έκανε κι η μύγα αλώνι και γυρίζει και μαλώνει
Έκανε κι ο κόκορας αυγό και δεν έχει πού να το βάλλει
Εμ φτωχό τ’ αρνί, εμ πλατειά η ουρά
Ένα υπερήφανο μυαλό κι ένα καχεκτικό πορτοφόλι είναι ένας άτυχος συνδυασμός
Έπιασε ο κασίδης μαλλί και πήρε τη σκούφια του στο χέρι [Για όσους θέλουν να επιδεικνύονται όταν κατορθώνουν κάτι]
Η γριά κι αν ερωτεύεται, ο ανήφορος τη δείχνει [Οι αλαζόνες αποκαλύπτονται κάποτε]
Η παδέλα (:πιατέλα) επαινέθη αργυρόπατο πως έχει κι η κουτάλα τσ’ απεκρίθη: “όπως είσ’ εγώ σε ξέρω”
Η υπερήφανη μητέρα σπάνια έχει φρόνιμη θυγατέρα
Η ψείρα μας στον ποταμό κι εμείς στο πανηγύρι
Ήταν καραφλός και μάλωνε για χτένες
Θαρρεί πως βγαίνει ο ήλιος από το κούτελό της
Καθένας τ’ μπουρδή (:πορδή) τ’ μουσκουκύδουνου [Ο καθένας περηφανεύεται για κάτι δικό του, ακόμα κι αν είναι ελάττωμα] [Παροιμία Ευβοίας]
Και τριαντάφυλλο στ’ αυτί και κασίδα στην κορυφή
Κάναμε κι εμείς πανί και τ’ απλώσαμε στο φράχτη
Κάνε πρώτα μια δουλειά κι έπειτα καυχήσου
Καυχιέται σαν ψείρα στο κεφάλι φαλακρού
Κερά εσύ, κερά κι εγώ, ποια θα πάει στο νερό
Κι η μύτη του να πέσει, δεν θα σκύψει να την πιάσει
Κλαίει η αλεπού που πήρε ο αητός την κλώσσα
Κουτσός στον κάμπο έτρεχε να πιάσει καβαλάρη
Κούφια στάχυα και κούφια κεφάλια στέκουν όρθια
Κρατά τον παπά απ’ τα γένια
Λες πως είσαι υψηλός, μα υψηλός δεν είσαι, στο μαχαλά μου κάθεσαι και ξέρω ποίος είσαι
Με λόγια σάκος δεν γεμίζει
Με πορδές αυγά δεν βάφονται
Μέγα να φας, μέγα να πεις, μεγάλο λόγο να μην πεις
Μεγάλη βούτκα τρώγε, μεγάλο λόγο μη λες
Μη (μου) πολυψηλώνεσαι, να μην πολκοντύνεις (ή: παρακοντύνεις)
Μη δένεις γάιδαρο στη θέση του αλόγου
Μη καυχιέσαι για το αύριο, γιατί δεν ξέρεις τι θα γεννήσει η μέρα
Μη μου πολυτεντώνεσαι, γιατί ψηλός δεν είσαι
Μη μου πολυτεντώνεσαι, γιατί ψηλός δεν είσαι, και το χωριό σου είναι κοντάα, και ξέρω γω ποιος είσαι
Μη μου πολυψηλώνεσαι γιατί ψηλός δεν είσαι, και το χωριό σου είναι κοντά και ξέρω τίνος είσαι
Μύγες δεν πιάνει ο αετός
Να φάει δεν έχει και σκλάβο στην πόρτα του θέλει
Νομίζει πως αυτή είναι κι άλλη δεν είναι
Ο Θεός να σε φυλάει από καινούριο άρχοντα κι από φτωχό περήφανο
Ο περήφανος έφυγε καβάλα και γύρισε πεζός
Ο στεκούμενος ψηλά, δε συλλογίζεται να πέσει
Όλοι κοιτάζουν τον καβγά και η γριά το μέλι
Όλοι κοιτάζουν τον καβγά και η γριά το μέλι
Όλοι με χρυσά βελούδα, ποιος τα βόσκει τα γαϊδούρια;
Όποιος δεν αγαπάει τα ραδίκια, τρώει τα λάχανα
Όποιος καβαλικεύει το καλάμι, τρέχει με τα πόδια του
Όποιος κοιτάζει πολύ ψηλά, πέφτει χαμηλά
Όποιος παινιέται μόνος του και δεν τον επαινούνε, ας είναι παραβέβαιος, ότι τον εγελούνε [Παροιμία Επτανήσου]
Όποιος παινιέται, μόνος του κατηγοριέται
Όποιος παινιέται, μόνος του μαγαρίζετια
Όποιος περηφανεύεται γρήγορα ταπεινώνεται
Όποιος περηφανεύεται, γρήγορα ταπεινώνεται
Όποιος πηδάει μοναχός του, κανένας δεν τον φτάνει
Όποιος ψηλά κοιτά, πάντα στραβοπατά
Όποιος ψηλά κοιτά, συχνά στραβοπατάει
Όποιος ψηλά ψηλά πετά, στον ουρανό να φθάσει, στο χαμηλότερο δεντρί, του γράφει ο Θεός να κάτσει
Όποιος ψηλά ψηλώνεται, γρήγορα επιμυτίζει
Όποιος ψηλά ψηλώνεται, γρήγορα ταπεινώνεται
Όποιος ψηλώνεται, πέφτει και σκοτώνεται
Όπου ακούς πολλά κεράσια, κράτα μικρό καλάθι
Όπου πολλά υψώνεται, γρήγορα επιμυτίζει [Επιμυτίζω: πέφτω επίμυτα, μπρούμυτα]
Όπου ψηλά κοιτά, γλήγορα χαμηλώνει
Όπου ψηλά κοιτά, γρήγορα χαμηλώνει
Όσο είσαι, Γιάννη, φαίνου και λιγάκι παρακάτω
Όταν βγάλουμε τη μάσκα από τη μοναξιά, βλέπουμε πως αυτή είναι περηφάνεια
Όταν οι γάτες κυνηγούν ποντίκια, δε νιαουρίζουν
Όταν φτερώσει το μυρμήγκι, χάνεται
Παντρέψου μακριά, να ξέρεις να παινιέσαι
Περήφανε άντρα μου, γρήγορα θε να μ’ αφήσεις χήρα
Περήφανος καλόγερος, άδεια τα ταγάρια του
Περήφανος σαν κόκορας μέσα στο κοτέτσι του
Περήφανος σαν κόκορας, μέσα μέσα στο κοτέτσι του
Πήραν τα μυαλά του αέρα
Πήρε ψηλά τον αμανέ
Σέρνει και ο κρατημμένος έν ακράτητο καμάρι
Τ’ άδεια βαρέλια περισσότερο βροντούν
Το μυρμήγκι όταν είναι να χαθεί, βγάζει φτερά και χάνεται
Το πιο ατίθασο άλογο είναι το καλάμι [Παροιμία – Λαϊκή έκφραση]
Το πολύ φούσκωμα σπάει τ’ ασκί
Το πουλί ψηλά πετάει, μα στη γη θα βρει να φάει
Το χρήμα κάνει ρήτορα κι η φτώχεια κακομοίρη
Χόρευαν τα σιδερικά, πηδούσε κι η βελόνα
Ψηλά μη χτίζεις τη φωλιά, γιατί θα γείρ’ ο κλώνος και θα σου πάρουν τα πουλιά και θα σου μείνει ο πόνος
Ψηλά τη χτίζεις τη φωλιά και θα λυγίσει ο κλώνος και θα σου φύγουν τα πουλιά και θα σου μείνει ο πόνος
Ψηλά την κτίζεις τη φωλιά και θα σου γύρει ο κλώνος

ΕΠΑΡΣΗ ΓΝΩΜΙΚΑ

Αν βρεις άνθρωπο που να έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του, να είσαι βέβαιος πως αυτή είναι η μόνη μεγάλη ιδέα που πέρασε από το μυαλό του
Αν δεν ήμασταν επηρμένοι, δεν θα δυσανασχετούσαμε για την έπαρση των άλλων Λα Ροσφουκώ
Αν ήξεραν οι άνθρωποι πόσο μικροί γίνονται όταν προσπαθούν να φανούν μεγάλοι, δεν θα το δοκίμαζαν ποτέ τους
Αν μπορούμε να βάζουμε τον εαυτό μας στη θέση των άλλων, μειώνουμε την περηφάνια μας Leon Tolstoi
Αυτός που διαμαρτύρεται για την υπεροψία ενός άλλου, ας προσέχει τον τρόπο με τον οποίο διαμαρτύρεται
Δεν φαίνεται κανείς ποτέ του τόσο γελοίος από τα ελαττώματα που έχει, όσο από τα προτερήματα που προσποιείται ότι έχει
Εκείνος που αξίζει να επαινείται από τους άλλους, ο ίδιος δεν επαινεί ποτέ τον εαυτό του
Εκείνος που νομίζει πως ξέρει τα πάντα, έχει πολλά να μάθει. Και να πάθει
Η αλαζονεία είναι σαν τα ξυλοπόδαρα. Ψηλώνουν τον άνθρωπο, αλλά δεν τον μεγαλώνουν
Η αλαζονεία των αξιόλογων ανθρώπων μας πληγώνει περισσότερο από την αλαζονεία των μη αξιόλογων
Η γνώση μας κάνει περήφανους, η σοφία ταπεινούς.
Η καύχηση είναι δείγμα πνευματικής κατωτερότητας
Η υπερηφάνεια είναι απόδειξη μεγάλης άγνοιας του εαυτού μας
Η υπερηφάνεια είναι η απόδειξη της μεγάλης άγνοιας του εαυτού μας.
Η υπερηφάνεια είναι θανάσιμη αμαρτία και αποτελεί την πνευματική υπόσταση του διαβόλου
Ο μωρός εξαγγέλει τι πρόκειται να πράξει. Ο κενόδοξος τι σπουδαία έπραξε. Ο σοφός σιωπά για όσα έπραξε
Οι άνθρωποι που έχουν κάποια αξία, δεν καυχιώνται ποτέ για την αξία τους
Οι μωροί φέρουν τα εγχειρίδιά τους εις τα ανοικτά στόματά τους Αλφιέρι
Όποιος δεν έχει πολύ μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του, αξίζει πολύ περισσότερο απ’ όσο ο ίδιος πιστεύει
Όποιος επαίρεται για μικρά πράγματα, δείχνει πως τα μικρά πράγματα γι’ αυτόν είναι μεγάλα κα Ντε Ριζαντεν
Όποιος ζητάει τη σοφία, γίνεται σοφός. Όποιος νομίζει ότι τη βρήκε, γίνεται μωρός
Όποιος πετά πολύ κοντά στον ήλιο με χρυσά φτερά, τα λυώνει
Όποιος προσπαθεί να φαίνεται κάτι, διαβεβαιώνει τον άλλον ότι είναι ασήμαντος Λάβατερ
Πολύ συχνά οι άνθρωποι είναι περήφανοι για την αγνότητα της συνείδησής τους μονάχα επειδή η μνήμη τους είναι πολύ ρηχή Ζανιζάντ Ραφαέτσκυ
Προτιμώ τα λάθη που με κάνουν ταπεινό, παρά τις επιτυχίες που μου ανάβουν την έπαρση
Τίποτα στη ζωή μου δεν φοβήθηκα τόσο, όσο τις επιτυχίες μου.
Το να καυχιέσαι δεν είναι κουράγιο. Αυτός που καυχιέται πολύ δεν μπορεί να κάνει πολλά. Πολλές χειρονομίες δεν αποδεικνύουν κουράγιο
Το σημαντικότερο πράγμα στη ζωή είναι η πορεία προς την τελείωση. Και τι είδους τελείωση μπορεί να υπάρξει αν κανείς είναι περήφανος και ικανοποιημένος από τον εαυτό του; Leon Tolstoi
Το τρωτό σημείο καθενός βρίσκεται εκεί που νομίζει κανείς τον εαυτό του σοφώτερο Emmons
Υπάρχει κάτι χειρότερο από την αμαρτία. Η υπερηφάνεια για την αρετή
[επεξεργασία] Παροιμίες

ΑΛΑΖΟΝΕΙΑ ΚΑΙ ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Πατέρες της Εκκλησίας
Υπάρχει και κάτι χειρότερο απ’ την αμαρτία. Είναι η αλαζονεία της αρετής Άγιος Αυγουστίνος
Η υπερηφάνεια είναι ένα ζευγάρι ξύλινα παπούτσια που κάνουν τον άνθρωπο υψηλό, χωρίς όμως να τον κάνουν και μεγάλο Μέγας Βασίλειος ή Τζων Ράσκιν
Το να μη γνωρίζεις είναι αμάθεια. Το να μη θέλεις, όμως, να μάθεις, είναι υπερηφάνεια Άγιος Γρηγόριος
Βέλτιον καλόν όντα, νομίζεσθαι κακόν, ή κάκιστον, δόξαν έχοντα αγαθού. Ως τάφος πλαστός τοις ανθρώποις φαινόμενος, και υπάρχων, όστις σεσηπόσι νεκροίς έσωθεν υπερόζων, έξωθεν λάμπει ασβέστω και ζωγραφίαις τερπναίς Γρηγόριος Ναζιανζηνός
Αιτία της περηφάνειας, ως επί το πλείστον, είναι η αρχομανία και η σχετική μ’ αυτήν εξουσία Άγιος Γρηγόριος Νύσσης
Το να υπερηφανεύεσαι για τον πλούτο, ή να καμαρώνεις για την καταγωγή σου, ή να αποβλέπεις στη δόξα, ή το να νομίζεις ότι είσαι ανώτερος από τους άλλους… αυτά είναι αφαίρεση της ψυχικής αξίας και καταλήγουν στην ντροπή Άγιος Γρηγόριος Νύσσης
Αν βρεις τρόπο να αποβάλεις την υπερηφάνεια από τον χαρακτήρα σου, τότε δεν βρίσκει τρόπο ν’ αναπτυχθεί μέσα σου και το πάθος του θυμού Άγιος Γρηγόριος Νύσσης
Για ό,τι καυχιόμαστε, θα παραχωρήσει ο Θεός να το χάσουμε, για ταπείνωση Άγιος Ισαάκ ο Σύρος
Η υπερηφάνεια διώχνει τον φύλακα Άγγελό μας, ενώ η προσευχή και η ταπείνωση τον κρατά κοντά μας βοηθό και φύλακά μας Άγιος Ισαάκ ο Σύρος
Πολλά φρονώ εν Θεώ αλλ’ εμαυτόν μετρώ, ίνα μη εν καυχήσει απόλλυμαι, ως Αδάμ ποτε τον προπάτορα ο εχθρός παρασκευάσας ισοθεϊαν φαντασθήναι, εξήνεγκε παραδείσου και μέχρις άδου πυθμένων κατήγαγε Ιωάννης Δαμασκηνός (Τόμος β’565)
Την λησμονιά των αμαρτημάτων την προκαλεί η υπερηφάνεια, διότι η ενθύμησή τους προξενεί ταπεινοφροσύνη Άγιος Ιωάννης ο Σιναϊτης
Υπερήφανος σημαίνει, ρόδι που από μέσα του είναι σάπιο και εξωτερικά το χρώμα του γυαλίζει Άγιος Ιωάννης ο Σιναϊτης
Όπως το σκοτάδι είναι ξένο από το φως, το ίδιο ξένος είναι και ο υπερήφανος από κάθε αρετή! Άγιος Ιωάννης ο Σιναϊτης
Η υπερηφάνεια, μερικούς από τους Αγγέλους τους μετέβαλε σε δαίμονες, ενώ η ταπεινοφροσύνη, οπωσδήποτε μερικούς από τους δαίμονες μπορεί να τους μεταβάλει σε Αγγέλους. Γι’ αυτό ας έχουν θάρρος όσοι έπεσαν Άγιος Ιωάννης ο Σιναϊτης
Τους ακόλαστους μπορούν να τους γιατρέψουν οι άνθρωποι, τους πονηρούς οι άγγελοι και τους υπερήφανους μόνο ο Θεός! Άγιος Ιωάννης ο Σιναϊτης
Η υπερηφάνεια είναι άρνηση του Θεού, εφεύρεση των δαιμόνων, μητέρα της κατάκρισης, απόγονος των επαίνων, απόδειξη ακαρπίας, φυγάδευση της βοήθειας του Θεού και πρόδρομος της παραφροσύνης Άγιος Ιωάννης ο Σιναϊτης
Η υπερηφάνεια είναι πρόξενος πτώσεων, πηγή θυμού, θύρα της υποκρισίας, στήριγμα των δαιμόνων, φύλακας των αμαρτημάτων, δημιουργός της ασπλαχνίας, πικρός κριτής, απάνθρωπος δικαστής και ρίζα της βλασφημίας Άγιος Ιωάννης ο Σιναϊτης
Όπου συνέβη πτώση, εκεί προηγουμένως κατασκήνωσε η υπερηφάνεια. Διότι το δεύτερο είναι προμήνυμα του πρώτου Άγιος Ιωάννης ο Σιναϊτης
Όποιος αποκρούει τους ελέγχους, φανερώνει ότι έχει κάπου κρυφά μέσα του το πάθος της υπερηφάνειας, ενώ όποιος τους δέχεται, έχει ελευθερωθεί από τα δεσμά της Άγιος Ιωάννης ο Σιναϊτης
Εάν ο λογισμός δεν παινεύεται πλέον για φυσικά προτερήματα, αυτό είναι σημάδι ότι αρχίζει να έρχεται η υγεία Άγιος Ιωάννης ο Σιναϊτης
Όπως το σκοτάδι είναι ξένο απ’ το φως, το ίδιο ξένος είναι και ο υπερήφανος από κάθε αρετή Άγιος Ιωάννης ο Σιναϊτης
Όταν μας συμβαίνουν θλίψεις και πειρασμοί, οι δαίμονες μας παρακινούν να πάμε ή να κάνουμε κάτι αμαρτωλό. Κι αν δεν μπορέσουν, τότε πλησιάζουν αθόρυβα και μας προτρέπουν να προσφέρουμε ευχαριστία στο Θεό υπερήφανη Άγιος Ιωάννης Σιναϊτης
Ουδέ γαρ ούτως αποσχίζει σώμα εκκλησίας, ως αλαζονεία Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος (Τόμ. Θ’681)
Όταν είμαστε κυριευμένοι από το πάθος της υπερηφανείας, είτε παρθενία, είτε νηστεία, είτε ελεημοσύνες, είτε ο,τιδήποτε άλλο κι αν κάνουμε, όλη η ζωή μας γίνεται ακάθαρτη. Διότι “ακάθαρτος παρά Θεώ πας υψηλοκάρδιος” (Παρ. ιστ’5) Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος
Αν πεις για τον εαυτό σου ότι έχεις καλή φήμη, έγινες άχρηστος, έστω και αν πράγματι είσαι καλός. Αν δε χαρακτηρίσεις τον εαυτό σου ως αχρείο, τότε έγινες εύχρηστος, έστω και αν δεν είσαι καλός Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος
Εκείνοι που υπερηφανεύονται για τα καλά τους έργα και αγνοούν την πίστη στον Θεό, μοιάζουν με λείψανα νεκρών, που είναι μεν ντυμένα με ωραία ρούχα, αλλά δεν έχουν την αίσθηση των ωραίων αυτών ρούχων Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος
Ο πρώτος άνθρωπος, παρασύρθηκε στην υπερηφάνεια από τις απατηλές ελπίδες, που του έδωσε ο διάβολος, έκανε την παρακοή και έγινε θνητός. Διότι και ο διάβολος, προτού υπερηφανευτεί δεν ήταν τέτοιος, από την υπερηφάνεια του έγινε διάβολος Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος
Τίποτα δεν αποξενώνει τόσο πολύ τον άνθρωπο από τη φιλανθρωπία του Θεού και τον παραδίδει στο πυρ της κολάσεως, όσο η τυραννία της αρρωστημένης υπερηφανείας Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος
Ο λόγος για τον οποίο είσαι ταπεινός, είναι για να απαλλαγείς από την αλαζονεία. Αν λοιπόν διά της ταπεινοφροσύνης περιπέσεις στην υπερηφάνεια, είναι προτιμότερο να μην είσαι ταπεινός Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος
Αυτός που μας κολακεύει, γίνεται υπηρέτης των δαιμόνων και μας οδηγεί στην υπερηφάνεια, με αποτέλεσμα να χάνουμε τη μετάνοια που θα μας σώσει Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος
Πρέπει να αντιστέκεσαι γρήγορα και ακραία, στην επικίνδυνη υπερηφάνεια του μυαλού, πριν αυτή διαπεράσει στο μυαλό των κοκάλων σου Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης
Η υπερηφάνεια είναι η πιο θανάσιμη αμαρτία, γιατί εύκολα οδηγεί τον άνθρωπο να πέσει σε κάθε άλλη αμαρτία Άγιος Νικόδημος Αγιορείτης
Ο κλέφτης αποφεύγει τον ήλιο και ο υπερήφανος καταφρονεί την ταπείνωση Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης
Όσες νίκες και καλά έργα έχεις καμωμένα ας είναι σε σένα ύποπτα, ούτε να τα γυροφέρνεις στο μυαλό σου για τον κίνδυνο που ακολουθεί από κάποια αιτία απόκρυφης κενοδοξίας και υπερηφάνειας Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης
Ο εγωισμός και η αλαζονεία είναι άρνηση του Θεού, εκούσια απομάκρυνση από τον Θεό Άγιος Σιλουανός
Μη μέγα επαρθής, ίνα μη μείζον κατενεχθής (:Μην υπερηφανεύεσαι πολύ, για να μην τιμωρηθείς πολύ) Γρηγόριος Ε’
"Μόνο ένας ταπεινός ασχολείται με τον εαυτό του. Ο υπερήφανος με τους άλλους". - Γρηγόριος ο Παλαμάς.
"Ταπείνωσον τον λογισμόν της υπερηφανείας, πριν η υπερηφάνια σε ταπεινώση". - Εφραίμ ο Σύρος.
Παιδιά της φιλαυτίας είναι: οι έπαινοι στην καρδιά, η αυταρέσκεια, η λαιμαργία, η πορνεία, η κενοδοξία, ο φθόνος και το κορύφωμα όλων των κακών, η υπερηφάνεια Όσιος Ησύχιος ο Πρεσβύτερος
Η αρρωστημένη υπερηφάνεια ξέρει να γκρεμίζει όχι μόνο ανθρώπους, αλλά και αγγέλους από τον ουρανό (όπως τον Σατανά), και να τους τυλίγει με πυκνό σκοτάδι αντί με φως Όσιος Ησύχιος ο Πρεσβύτερος
Να χαίρεσαι όταν πράττεις την αρετή, αλλά να μην υπερηφανεύεσαι, μη τυχόν και ναυαγήσεις μέσα στο λιμάνι Όσιος Νείλος
Όπως απ’ όλες τις κακίες και τα πάθη μεγαλύτερη είναι η υπερηφάνεια που μπόρεσε και αγγέλους ακόμη του Θεού να γκρεμίσει απ’ τον ουρανό, έτσι, από την άλλη μεριά, μεγαλύτερη απ’ όλες τις αρετές είναι η ταπεινοφροσύνη Αββάς Λογγίνος
Όπου κι αν βρεθείς, τέκνον, μη συγκρίνεις τον εαυτό σου με άλλο πρόσωπο, για να έχεις ανάπαυση στην ψυχή. Διαφορετικά, ο διάβολος μπορεί να σε ξεγελάσει και να νομίζεις ότι είσαι καλύτερος από τους άλλους Αββάς Παφνούτιος
Ποιός είναι υπερήφανος; Αυτός που στις 24 ώρες που έχει το ημερονύχτιο, δεν βάζει ούτε μια φορά στο νου του πως είναι αμαρτωλός [Απ’ το ‘Γεροντικό’]
Προτιμώ ήττα που θα συνοδεύεται από ταπεινοφροσύνη, παρά νίκη που θα συνοδεύεται από υπερηφάνεια [Από το ‘Γεροντικό’]
Ρίζα όλων των κακών είναι η υπερηφάνεια [Γέροντας Σωφρόνιος του Έσσεξ]
Το καλό που κάνει ο άνθρωπος, όταν το κάνει γνωστό και υπερηφανεύεται, το εξοφλάει, κουράζεται άσκοπα και κολάζεται [π. Παϊσιος]
Υπερηφάνεια σημαίνει άρνηση της ζωής του Χριστού και μίμηση του διαβόλου [Ανώνυμος Άγιος Πατέρας]
Η υπερηφάνεια είναι η μητέρα της ανυπακοής και της απειθαρχίας, η δε ταπείνωση είναι πηγή της υπακοής και της πειθαρχίας [Ανώνυμος Άγιος Πατέρας]
Όποιος αγχωμένα γυρεύει να λάβει τιμή από όλους, να γνωρίζει ότι την χάνει μπροστά σε όλους [Ανώνυμος Άγιος Πατέρας]
Όπως ο καιρός του χειμώνα ξεγυμνώνει τα δένδρα από τους καρπούς και τα φύλλα, έτσι και το πάθος της υπερηφάνειας ξεγυμνώνει τον άνθρωπο από κάθε αρετή και χάρη του Θεού [Ανώνυμος Άγιος Πατέρας]
Η επιστήμη σ’ έναν υψηλόφρονα, είναι σαν το νερό, που κοπιάζει κάποιος να το φέρει σε υψηλό τόπο! [Ανώνυμος Άγιος Πατέρας]
Ποτέ μην εγκωμιάζεις τον εαυτό σου! [Ανώνυμος Άγιος Πατέρας]
Μην υπερηφανεύεσαι για την προκοπή σου! [Ανώνυμος Άγιος Πατέρας]
Εάν εσύ περιφρονείς άλλους ανθρώπους, διότι ξέρουν λιγότερα από σένα, αυτόματα κάνεις τον εαυτό σου περιφρονημένο κοντά σ’ εκείνους που ξέρουν πολύ περισσότερα από σένα! [Ανώνυμος Άγιος Πατέρας]
[επεξεργασία] Διάφοροι

ΕΠΑΡΣΗ Αρχαίοι Έλληνες και Λατίνοι

Αρχαίοι Έλληνες και Λατίνοι
Οράς τα υπερέχοντα ζώα ως κεραυνοί ο Θεός ουδέ εά φαντάζεται, τα δε σμικρά ουδέν μεν κνίζει, οράς δε, ως εκ οικήματα τα μέγιστα αεί και δένδρεα τα τοιαύτ’ αποσκήπτει τα βέλεα. Φιλέει γαρ ο Θεός τα υπερέχοντα πάντα κολούειν. Ούτω δε και στρατός πολύς υπό ολίγου διαφθείρεται [Λογίων θησαύρισμα β’ σελ. 280]
Αλαζονείας ούτις εκφεύγει δίκην
Όταν ευτυχείς, μη μέγα φρόνει
Τίκτει γαρ κόρος ύβριν, όταν πολύς όλβος επιτιμά ανθρώποισιν όσοις μη νόος άρτιος ήν (Ο κορεσμός γεννά αλαζονεία, πολλά σαν πέσουν πλούτη σ’ ανθρώπους που δεν έχουν το νου τους μετρημένο)
Οίησις ακάθαρτον φύσει εστί
Οίησις προκοπής εγκοπήν (Η έπαρση είναι εμπόδιο στην προκοπή)
Μη καυχώ τα εις αύριον, ου γαρ οίδας τι τέξεται η επιούσα
Ύβριν γαρ ου στέργουσιν ουδέ δαίμονες (Την αλαζονεία δεν την ανέχονται ούτε οι θεοί)
Ύβριν χρη σβεννύναι μάλλον ή πυρκαϊήν (Την αλαζονεία πρέπει κανείς να σβήνει, παρά την πυρκαγιά)
Πλούτος αλόγιστος προσλαβών εξουσίαν, και τους φρονείν δοκούντας ανοήτους ποιείν (Ο ανέμελος πλούτος, όταν αποκτήσει εξουσία, κάνει ανόητους και εκείνους που λογαριάζονταν φρόνιμοι)
Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα [Απάντηση που εδόθη σε υπερηφανευόμενο ότι σε αγώνες στη Ρόδο, πέτυχε μεγάλο άλμα] [Αρχαίο ρητό]
Ώδυνεν όρος και είτα μυν απέτεκεν (Εκοιλοπόνησε το βουνό και γέννησε ποντίκι) [Αρχαίο ρητό] ή [Αποστόλιος, (Παροιμίες)]
Ο καθένας στην ευτυχία του γίνεται κάπως υπερήφανος Αισχύλος
Και οι μεγάλης αξίας άνδρες, των οποίων τα μεγαλουργήματα αναγνωρίζουμε, δεν είναι ανεκτοί, όταν καυχώνται για τις πράξεις τους Αισχύλος
Τις άνδρα κομπάζοντα μη τρέσας μενεί; (Ποιος άνδρα κομπαστή θα υπομένει χωρίς να φοβηθεί;) Αισχύλος (Επτά επί Θήβαις 423)
Ο κόμπος ου κατ’ άνθρωπον φρονεί (Ο κομπαστής δεν σκέφτεται όπως ο λογικός άνθρωπος) Αισχύλος (Επτά επί Θήβαις 425)
Δεν πρέπει, θνητός σαν είναι κανείς, να’ναι περήφανος πέρ’ απ’ το μέτρο. Γιατί η υπεροψία, σαν ανθίσει, θα καρπίσει της καταστροφής τον στάχυ Αισχύλος
Δυσσεβείας μεν ύβρις τέκος (Η αλαζονεία είναι της ασέβειας γέννημα) Αισχύλος (Ευμένιδες 534)
Ως ουχ υπέρφευ θνητόν όντα χρη φρονείν. Ύβρις γαρ εξαθούσ’ εκάρπωσε στάχυν άτης, όθεν πάγκλαυστον εξαμά θέρος (Δεν πρέπει ο άνθρωπος να μεγαλοφρονεί, μια και είναι θνητός. Γιατί η περηφάνεια όταν ανθίζει, συνήθως καρπίζει σε στάχυα συμφοράς, απ’ όπου θερίζει θέρισμα γεμάτο δάκρυα) Αισχύλος (Πέρσαι 820-822)
Εφόσον είσαι θνητός, δεν πρέπει να είσαι πάρα πολύ (προκλητικά) υπερήφανος Αισχύλος
Ύβρις γαρ εξανθούσ’ εκάρπωσε στάχυν (Η αλαζονεία συνήθως όταν φτάνει στην ακμή της, τότε μεστώνει τον καρπό της) Αισχύλος (Κατζ. Αποφθ.Απάνθ.)
Οι παρά τοις ειδόσιν αλαζονευόμενοι εικότως γέλωτα οφλισκάνουσι (Όσοι κομπάζουν μπροστά σε ανθρώπους που τους γνωρίζουν είναι φυσικό να γελοιοποιούνται) Αίσωπος (Μύθοι 99)
Τα περί αυτού πάντα λέγειν και επαγγέλλεσθαι, και τα αλλότρια αυτού φάσκειν, αλλαζονείας (ίδιον εστί) (Το να λέγει κανείς διαρκώς για τον ίδιο τον εαυτό του και να δίνει υποσχέσεις και τα ξένα να τα παρουσιάζει για δικά του, είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα της αλαζονείας) Αριστοτέλης (Ρητορική Τέχνη Β)
Κόρος ύβριν τίκτει Αριστοτέλης
Υπό γαρ λόγων ο νους τε μετεωρίζεται, επαίρεται τ’ άνθρωπος (Από τους λόγους ξεσηκώνεται ο νους και τότε ο άνθρωπος γίνεται φαντασμένος) Αριστοφάνης (Όρνιθες 1448)
Αλαζονεία εμπόδιον σοφίας Βίας
Ο οιηματίας είναι ο εχθρός της προόδου Βίων
Ό βούλεται, τούθ’ έκαστος και οίεται Δημοσθένης (ιγ’ Ολυνθ. 33)
Ηδονή εστιν αλόγος έπαρσις (Η ηδονή είναι διέγερση που δεν στηρίζεται στη λογική) Διογένης Λαέρτιος (Ζ’ 114)
Ουδέν μικρότερον φιληδονίας και φιλοκερδείας και αλαζονείας. Ουδέν κρείσσον μεγαλοψυχίας και πραότητος και φιλανθρωπίας (Τίποτα δεν υπάρχει πιο ποταπό από τη φιληδονία, την πλεονεξία και την αλαζονεία. Τίποτα δεν υπάρχει ανώτερο από τη μεγαλοψυχία, την πραότητα και την φιλανθρωπία) Επίκτητος )(Ανθ.Στοβ. Ε 117)
Τα μεγάλα λόγια των υπερφίαλων γέννησαν μεγάλες συμφορές Ευριπίδης
Όταν ίδης προς ύψον ηρμένον τινά, λαμπρώ τε πλούτω και γένει γαυρούμενον, οφρύν τε μείζω της τύχης επηρκότα, τούτου ταχείαν νέμεσιν ευθύς προσδόκα (Όταν δεις κάποιον να περηφανεύεται πολύ και να καυχιέται για την καταγωγή και για τα πλούτη του, σύντομα να περιμένεις την τιμωρία του) Ευριπίδης (Ανθ.Στοβ. ΚΒ 5)
Την οίησιν προκοπής εγκοπήν (Η έπαρση είναι εμπόδιο της προκοπής Ηράκλειτος (13)
Ου γαρ εά φρονέειν μέγα ο Θεός άλλον ή εαυτόν Ηρόδοτος (Ιστορίαι 10)
Ο οιηματίας νομίζει ότι ο Θεός δεν έκανε κανέναν άλλο μεγαλύτερο απ’ αυτόν Ηρόδοτος
Ο Θεός αγαπά να ταπεινώνει τα υπερέχοντα Ηρόδοτος (ζ’10,5)
Δίκη δ’ υπέρ ύβριος ίσχει (Η δικαιοσύνη έχει μεγαλύτερη ισχύ από την αλαζονεία) Ησίοδος (Έργα και Ημέρες 217)
Όποιος έχει την εντύπωση πως ο γείτονάς του είναι αμαθής και πως μόνο αυτός είναι πολυμήχανος, είναι άμυαλος και βλαμμένος Θέογνις (Αποσπ. 221-223)
Αμέλει δε η αλαζονεία δόξει είναι προσποίησις τις αγαθών ουκ όντων (Η αλαζονεία είναι η προσποίηση προτερημάτων που δεν υπάρχουν) Θεόφραστος (Χαρακτήρες 23)
Χρη μη προς τας τύχας των εναντίων επαίρεσθαι (Δεν πρέπει να το παίρνετε πάνω σας για τις ατυχίες των αντιπάλων σας) Θουκυδίδης (ΣΤ’ ΙΙ)
Όσοι κομπάζουν για επιτυχίες τους και πάντα πιο πολλά επιθυμούν, χάνουν (αργότερα) την ευτυχία τους Θουκυδίδης
Το γαρ οίεσθαι μεν, μη πρήσσειν δε, αμαθίης και ατεχνίης σημείον εστί. Οίησις γαρ και μάλιστα εν ιητρική αιτίην μεν τοίσι κεχρησμένοισιν, όλεθρον δε τοίσι χρεωμένοισιν επιφέρει (Το να φαντάζεται κανείς να μην κάνει όμως έργα είναι δείγμα αμαθείας και απειρίας. Γιατί η οίηση και μάλιστα στην ιατρική έχει σαν επακόλουθο την κατηγορία σ’ αυτούς που ’χουν το ελάττωμα αυτό, και φέρνει βλάβη σ’ αυτούς που γιατρεύονται) Ιπποκράτης (Ευσχ.4)
Φρονήσης μεν μηδέποτε επί σεαυτώ μέγα, αλλά μηδέ καταφρονήσης σεαυτού (Ουδέποτε να μεγαλοφρονείς, ούτε όμως και να καταφρονείς τον εαυτό σου) Ισοκράτης
Ευτυχών μη ίσθι υπερήφανος, απορήσας μη ταπεινού (Όταν ευτυχείς να μην είσαι υπερήφανος και όταν βρίσκεσαι σε δυσκολία να μην ταπεινώνεσαι) Κλεόβουλος (Διογ.Λαερτ. Βίοι Φιλ Ι,93)
Οίησις, ως ο των αρχαίων λόγος, εστίν εκκοπή περικοπών. Ο γαρ κατοιώμενος βελτίωσιν ουκ ανέχεται Κύριλλλος
Η ανθρώπινη ψυχή, όχι από μόνη της, αλλά χάρη σε κάποια δύναμη, πηγαίνει όλο και πιο κοντά στην αλήθεια και την καλοσύνη, κι όσο περισσότερο το καταλαβαίνουμε αυτό, τόσο ταπεινότεροι θα είμαστε Μάρκος Αυρήλιος
Αλαζονείας ούτις εκφεύγει δίκην (Δεν μπορεί κανένας να αποφύγει την τιμωρία για την αλαζονεία του) Μένανδρος (Γνωμ.μον.21)
Υπερηφανία μέγιστον ανθρώποις κακόν (Η υπεροψία είναι πολύ μεγάλο κακό για τους ανθρώπους) Μένανδρος (Γν.μον. 515)
Υπέρ σεαυτού μη φράσης εγκώμιον Μένανδρος (Γν.μον.516)
Ότ’ ευτυχής μάλιστα, μη φρόνει μέγα (Όταν ευτυχείς προ παντός, να μην υπερηφανεύεσαι) Μένανδρος ( Ισ. Α’)
Κρείσσον μείζω οιηθέντες μείονα ιδείν ή μείω ακούσαντας ισχυρότερα ευρίσκειν Ξενοφών (Κύρου Παιδεία 6,3,17)
Ευτυχών μεν μέτριος ίσθι, δυστυχών δε φρόνιμος Περίανδρος (Διογ.Λαερτ. Βίοι Φιλ. Ι,98)
Μη επαίρου επί δόξη (Μην υπερηφανεύεσαι για την δόξα) Περίανδρος (Στοβαίου Ανθολ.)
Οι υπερήφανοι ενοχλούνται από την υπερηφάνεια των άλλων Πίνδαρος
Εσθλήν περί αυτού δόξαν, έκαστος έχει Πίνδαρος
Ό δε τις εξαρθείς υπό μεγαλαυχίας, ή χρήμασιν επαιρόμενος ή τιμαίς ή και σώματος ευμορφία… καταλείπεται έρημος θεού (Όποιος υπερηφανεύεται αλαζονικά ή για τον πλούτο του ή για τα αξιώματά του ή για την ομορφιά του σώματός του, εγκαταλείπεται και από τον θεό) Πλάτων (Νόμοι δ’716α)
Αλαζονεία έξις προσποιητή, αγαθών μη υπαρχόντων Πλάτων
Δει των νέων εκπνευματούν το οίημα και τον τύφον (Πρέπει να βγάζει κανείς την έπαρση και την φαντασία από τους νέους) Πλούταρχος (Ηθικά 43Β)
Εκείνος που θαυμάζει τον εαυτό του –όχι ο θαυμαστής της αρετής- θεωρεί τον εαυτό του ανώτερο από τους άλλους Πλούταρχος
Οι μάλιστα κενοί και βάρος έχοντες άνθρωποι (αλλαζόνες) θράσος έχουσι και σχήμα και βάδισμα και πρόσωπον υπεροψίας και ολιγωρίας μεστόν, αρχόμενοι δε πληρούσθαι και συλλέγειν καρπόν (ώσπερ στάχυες) από των λόγων το σοβαρόν και φλοιώδες αποτίθενται (Οι πολύ πολύ κούφιοι και αλαζόνες συνήθως έχουν θρασύτητα και σχήμα και βάδισμα και πρόσωπο γεμάτο από ψωροπερηφάνεια και περιφρόνηση, όταν όμως αρχίζουν να μεστώνουν και να μαζεύουν καρπό, όπως τα στάχια, από τα λόγια αποβάλλουν – αποδιώχνουν κάθε τι σοβαρό και φλοιώδες) Πλούταρχος (Περί του ακούειν)
Μπορεί να είναι κανένας σοφός χωρίς φαντασμάρα, χωρίς οίηση Σενέκας (Επιστολαί 103)
Ει δε πεπόνθατε λυγρά δι’ υμετέρην κακότητα, μη θεοίσιν τούτων μοίραν επαμφέρετε (Τα έργα της αλαζονείας δεν διαρκούν πολύ στους ανθρώπους) Σόλωνας (Ελεγ.αποσπ. 13,16)
Ζευς κολαστής των άγαν υπερφρόνων Σοφοκλής
Ζευς μεγάλης γλώσσης κόμπους υπερεχθαίρει (Ο Ζευς μισεί υπερβολικά τις καυχησιολογίες) Σοφοκλής (Αντιγόνη 127)
Ίσθι τοι τα σκλήρ’ άγαν φρονήματα πίπτειν μάλιστα (Πρέπει να γνωρίζεις ότι τα πολύ υπεροπτικά φρονήματα συνηθέστατα ταπεινώνονται) Σοφοκλής (Αντιγόνη 473 ή 734)
Μα πρέπει ο άνθρωπος, κι αν ρίξει ανάστημα μεγάλο, να φαντάζεται πως μπορεί να πέσει και από ένα μόνο φύσημα Σοφοκλής
Μεγάλοι δε λόγοι μεγάλας πληγάς των υπεραύχων αποτείσαντες, γήρα το φρονείν εδίδαξαν (Τα μεγάλα λόγια φέρνουν μεγάλες πληγές στους μεγαλαύχους, που μόνο στα γεράματα βάζουν μυαλό) Σοφοκλής (Αντιγόνη 1356)
Μεγάλοι δε λόγοι μεγάλας πληγάς των υπεραύχων αποτίσαντες γήρα το φρονείν εδίδαξαν (Οι μεγάλοι λόγοι των υπερήφανων, αφού τιμωρήθηκαν με μεγάλα δυστυχήματα, τους δίδαξαν στο τέλος να σκέπτονται ορθά) Σοφοκλής (Αντιγόνη 1350-1353)
Όστις αυτός ή φρονείν μόνος δοκεί, ή γλώσσαν, ήν ουκ άλλος, ή ψυχήν έχειν, ούτοι διαπτυχθέντες ώφθησαν κενοί (Όποιος νομίζει πως μόνο αυτός σκέπτεται λογικά, ή πως έχει λόγο ή ψυχή, που άλλος δεν τα έχει, κενός αυτός θα ευρεθεί, όταν κοιτάξουν μέσα του) Σοφοκλής (Αντιγόνη 707-709)
Ύβρις φυτεύει τύραννον (Η αλαζονεία δημιουργεί τον τύραννο) Σοφοκλής
Ύβρις φυτεύει τύραννον. Ύβρις, ει πολλών υπερπλησθή μάταν, ά μη ’πίκαιρα μηδέ συμφέροντα, ακροτάταν εισαναβάσ’ άκραν απότομον ώρουσέν νιν εις ανάγκαν, ένθ’ ου ποδί χρησίμω χρήται (Η αλαζονεία γεννάει τον τύραννο. Η αλαζονεία, όταν άσκοπα παραγεμισθεί από πολλά άδικα κι ασύμφορα και φθάσει στην πιο ψηλή της κορυφή, έ, τότε πια απότομα θα καταπέσει στον όλεθρο, εκεί που δεν μπορεί σίγουρα να βαδίσει) Σοφοκλής (Οιδίπους Τύραννος στ.873επ.)
Ύβρις, ει πολλών υπρρπλησθή μάταν, ά μη ’πίκαιρα μηδέ συμφέροντα, ακρότατον είσ’ αναβάσ’ απότομον εξώρουσεν εις ανάγκαν (Η αλαζονεία, αν υπερπληρωθεί από ματαιότητα με άκαιρα και ανώφελα πράγματα, και στην πιο ψηλή κορφή αν ανεβεί, θα πέσει μέσα σε γκρεμό που ανοίγει η μοίρα) Σοφοκλής (Οιδίπους Τύραννος 873-877)
Υπάρχει μετριοφροσύνη που δεν είναι τίποτε άλλο, παρά ο μανδύας της υπερηφάνειας Στοβαίος
Όταν ο Μέγας Αλέξανδρος ανάρρωσε από βαριά αρρώστια, είπε: δεν έπαθα τίποτα, γιατί η αρρώστια μ’ εδίδαξε να μην είμαι οιηματίας, αφού είμαι θνητός Στοβαίος
Τους μεν κενούς ασκούς το πνεύμα διίστησι, τους δ’ ανοήτους ανθρώππυς το οίημα (Τα άδεια ασκιά ο αέρας τα φουσκώνει, τους ανόητους όμως ανθρώπους η έπαρση, η αλαζονεία) ή (Τους μεν κενούς ασκούς τους φουσκώνει ο άνεμος, τους δε ανόητους ανθρώπους η αλαζονεία) ή (Όπως οι χωρίς περιεχόμενο ασκοί φουσκώνουν με τον αέρα, έτσι και οι χωρίς πνευματική υπόσταση άνθρωποι διογκώνονται από την έπαρση, την αλαζονεία και την εσφαλμένη για τον εαυτό τους γνώμη) Σωκράτης (Κατζ. Αποφθ. Απανθ.) ή (Ανθ.Στοβ. ΚΒ,37)
Ταυτόν εσίν επ’ ευτυχία μέγα φρονείν και επί ολισθηράς οδού σταδιοδρομείν (Το να περηφανεύεσαι όταν ευτυχείς είναι το ίδιο με το να κάνεις αγώνα δρόμου σε δρόμο που γλυστρά) Σωκράτης (Ανθ.Στοβ. ΡΕ 58)
Επί σοφία μη επαίρου Χίλων
Τα μεν υψηλά ταπεινούν, τα δε ταπεινά υψούν (Ο εγωισμός ταπεινώνει, η ταπεινοφροσύνη όμως υψώνει Χίλων (Διογένης Λαέρτιος Α’)
[επεξεργασία] Πατέρες της Εκκλησίας

ΒΙΒΛΟΣ ΚΑΙ ΕΠΑΡΣΗ


Αγία Γραφή
Πάς ο υψών εαυτόν ταπεινωθήσεται [Κατά Λουκάν Ευαγγέλιο, ιδ’11]
Όστις υψώσει εαυτόν ταπεινωθήσεται, και όστις ταπεινώσει εαυτόν υψωθήσεται [Κατά Ματθαίον κγ’12]
Καυχάσθω ο αδελφός ο ταπεινός εν τω ύψει αυτού, ο δε πλούσιος εν τη ταπεινώσει αυτού [Καινή Διαθήκη – Ιακώβου α’9]
Ο Θεός υπερηφάνοις αντιτάσσεται, ταπεινοίς δε δίδωσι χάριν [Καινή Διαθήκη – Ιακώβου δ’6]
Ο καυχώμενος εν Κυρίω καυχάσθω. Ου γαρ ο εαυτόν συνιστών, εκείνος εστι δόκιμος, αλλ’ όν ο Κύριος συνίστησιν [Απόστολος Παύλος, Β’Κορινθ. ι’17]
Μη τα υψηλά φρονούντες, αλλά τοις ταπεινοίς συνεπαγόμενοι. Μη γίνεσθε φρόνιμοι παρ’ εαυτοίς [Απόστολος Παύλος - Προς Ρωμαίους ιβ’16]
Ουκ εις τα άμετρα καυχησόμεθα αλλ’ εις το μέτρον του κανόνος ού εμέρισεν ημίν ο θεός μέτρου (Δεν θα καυχηθούμε για πράγματα που είναι έξω απ’ το κανονικό, αλλά για κείνα που βρίσκονται στο μέτρο του κανόνα, που μας δώρισε ο Θεός) [Απόστολος Παύλος, Κορινθ. Β’]
Μη υψηλοφρόνει, αλλά φοβού. Ει γαρ ο Θεός των κατά φύσιν κλάδων ουκ εφείσατο, μήπως ουδέ σου φείσεται [Απόστολος Παύλος – Προς Ρωμαίους ια’20-21]
Εί τις δοκεί είναί τι, μηδέν ών, φρεναπατά εαυτόν. Το δε έργον εαυτού δοκιμαζέτω έκαστος, και τότε εις εαυτόν μόνον το καύχημα έξει, και ουκ εις έτερον [Απόστολος Παύλος, Γαλάτ. στ’3]
Εί τις δοκεί είναι παρ’ υμίν εν τω αιώνι τούτω, μωρός γενέσθω, ίνα γένηται σοφός [Απόστολος Παύλος, Α’ Κορινθ. γ’18]
Είς υπέρ του ενός μη φυσιούσθε κατά του ετέρου. Τι γαρ σε διακρίνει; Τι δ’ έχεις ό ουκ έλαβες; Ει δε και έλαβες, τι καυχάσαι ως μη λαβών; [Απόστολος Παύλος, Α’ Κορινθ. δ’6]
Η γνώσις φυσιεί (προκαλεί έπαρση), η δε αγάπη οικοδομεί [Απόστολος Παύλος]
Μη σχηματίσεις το φρόνημα οτι είσαι συνετός και μην εμπιστεύεσαι τη σοφία σου [Σολομώντας] (Παροιμίαι Γ΄,4)
Εισίν οι πλουτίζοντες μηδέν έχοντες και εισίν οι ταπεινούντες εαυτούς εν πολλώ πλούτω [Σολομώντας] (Παροιμ. ιγ’7)
Εν περιβολή ιματίων μη καυχήσεις και εν ημέρα δόξης μη επαίρου [Παλαιά Διαθήκη – Σοφία Σειράχ ια’4]
Ακάρθατος παρά Θεώ πάς υψηλόκαρδιος [Παλαιά Διαθήκη – Παροιμίες ιστ’5]
Επί τη σοφία μη επαίρου [Παλαιά Διαθήκη – Παροιμίες γ’5]
Όπου εισέλθει η υπερηφάνεια, εισέρχεται η καταισχύνη, η δε σοφία είναι με το μέρος των ταπεινών (Σολομών)
Προ συντριβής ηγείται ύβρις, προ δε της πτώσεως υπερηφάνεια [Παροιμίες Σολομώντος ιστ’18]
Τι ωφέλησεν ημάς η υπερηφανία; Και τι πλούτος μετά αλαζονείας συμβέβληται ημίν; Παρήλθεν εκείνα πάντα ως σκιά (Τι μας ωφέλησε η καυχησιά; Και σε τι ο πλούτος με την αλαζονεία συνεισφέρουν για την ευτυχία μας; Σε τίποτα, γιατί συνήθως και τα δύο περνούν σα σκιά) [Σολομών 5]
Εταπείνωσας τον υψηλόν και ύψωσας ταπεινόν [Παλαιά Διαθήκη – Ιεζεκιήλ κα’25]
Μη είπης τω πλήθει των δώρων μου και εν τω προσενέγκαι με Θεώ υψίστω προσδέξεται [Παλαιά Διαθήκη – Σοφία Σειράχ ζ’19]
Μη εξύψω εαυτόν, ίνα μη πέσης και επαγάγης τη ψυχή σου ατιμίαν [Παλαιά Διαθήκη – Σοφία Σειράχ α’30]
Μη καυχάσθε και μη λαλείτε υψηλά εις υπεροχήν μηδέ εξελθέτω μεγαλορρημοσύνη εκ του στόματος υμών [Παλαιά Διαθήκη – Α’Βασιλειών β’3]
Μη καυχάσθω ο σοφός εν τη σοφία αυτού και μη καυχάσθω ο ισχυρός εν τη ισχύι αυτού και μη καυχάσθω ο πλούσιος εν τω πλούτω αυτού, αλλ’ ή εν τούτω καυχάσθω ο καυχώμενος συνίειν και γινώσκειν ότι εγώ ειμί Κύριος ο ποιών έλεος και κρίμα και δικαιοσύνην επί της γης, ότι εν τούτοις το θέλημά μου, λέγει Κύριος [Παλαιά Διαθήκη – Ιερεμίας θ’23-24]
Μη λέγε καθαρός ειμι τοις έργοις, και άμεμπτος εναντίον του Θεού [Παλαιά Διαθήκη – Ιώβ ια’4]
Οι οφθαλμοί οι μετέωροι ταπεινωθήσονται [Παλαιά Διαθήκη – Ησαϊας ε’15]
Εξολοθρεύσει Κύριος γλώσσα μεγαλορρήμονα [Παλαιά Διαθήκη – Ψαλμοί ια’14]

ΕΓΩΙΣΜΟΣ ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ


Εγωισμός
«Ήρθαμε στον κόσμο, όχι για να πάρουμε ό,τι έχει η ζωή για τον εαυτό μας, μα και για να προσπαθήσουμε να κάνουμε τη ζωή των άλλων πιο ευτυχισμένη.»
Γουίλιαμ Όσλερ
«Δεν υπάρχει πραγματική ευτυχία μέσα στον εγωισμό.»
Γεωργία Σάνδη
«Πιστεύω πως νοιώθουμε κάποια χαρά -όχι και μικρή- για τα ατυχήματα και τους πόνους των άλλων.»
Έντμουντ Μπερκ
«Ο εγωισμός είναι έλλειψη κοσμιότητας, ελάττωμα ανατροφής, ίσως και χαρακτήρα, μαρτύριο ηθών που έχουν ατελώς αναπτυχθεί, αλλά δεν είναι αρρώστια.»
Μαξ Νορντάου
«Ο εγωισμός είναι η πιο μεγάλη κατάρα που δέρνει την ανθρωπότητα.»
Γουίλιαμ Γκλάντστοουν
«Η δυστυχία του κόσμου οφείλεται στα κακά αποτελέσματα του εγωισμού, που γεννάει την απληστία, τη σκληρότητα, την αδικία, την εκμετάλλευση των άλλων.»
Γιντού Κρισναμούρτι
«Ο εγωιστής δεν ενδιαφέρεται ποτέ για τους συνανθρώπους του και παρ’ όλο που συναντάει τις περισσότερες δυσκολίες στη ζωή, κάνει το μεγαλύτερο κακό. Από τέτοιους ανθρώπους πηγάζουν όλες οι ατυχίες στη ζωή.»
Αλφρεντ Αντλερ
«Ο κόσμος δεν κυβερνιέται πάντα από το ατομικό συμφέρον. Μάταια κάθε προσπάθεια για να τον αλλάξουμε. Να προσπαθήσουμε μόνο να εναρμονίσουμε το ατομικό συμφέρον, όσο μπορούμε περισσότερο, με αυτό των συνανθρώπων μας.»
Σάμιουελ Μπάτλερ
«Μετά τον έφηβο, ο πολύ γέρος νομίζω είναι ο περισσότερο εγωιστής.»
Ουίλιαμ Θάκερεϊ
«Ξέραμε πάντοτε πως το χωρίς όρια ατομικό συμφέρον ήταν κακή ηθική, μα τώρα μαθαίνουμε πως είναι και κακή οικονομία.»
Θίοντορ Ρούσβελτ
«Ο εγωισμός είναι τόσο μεγάλους, που η υφήλιος ολόκληρη δεν μπορεί να τον χωρέσει. Γιατί αν έμπαινε σε καθέναν το δίλημμα να εκλέξει ανάμεσα στην εκμηδένιση του σύμπαντος και στη δική του προσωπική καταστροφή, δεν είναι ανάγκη να πω εγώ ποια θα ήταν η απάντηση.»
Αρτουρ Σοπενχάουερ
«Ο εγωισμός επιδιώκει τη μοναξιά για να ξεφύγει την υποταγή.»
Ανρί Λακορντέρ
«Συμβαίνει πάντα το ίδιο πράγμα, κάθε άνθρωπος δεν σκέφτεται παρά τον εαυτό του.»
Σοφοκλής
«Οι αρετές χάνονται μέσα στο συμφέρον, όπως τα ποτάμια μέσα στη θάλασσα.»
Λα Ροσφουκώ
«Δεν είναι αυταπάτη η αγάπη του εαυτού μας: αυτό το αίσθημα είναι ολότελα φυσικό. Ο εγωισμός, να το είδος της αγάπης που δίκαια δυσφημίστηκε, γιατί δεν είναι η αγάπη προς τον εαυτό μας, μα ένα πάθος αχαλίνωτο απ’ τον εαυτό μας, πάθος ολέθριο που παρασέρνει τον φιλάργυρο προς το χρήμα του, κι όλους τους ανθρώπους προς το αντικείμενο των επιθυμιών τους.»
Αριστοτέλης

IO CHE AMO SOLO TE