ΧΡΟΝΟΣ

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ Ο ΧΡΟΝΟΣ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ

Το θέμα του χρόνου είναι βασικής σημασίας για την πνευματική εξέλιξη του ανθρώπου. Η οπτική γωνία από την οποία θα τον εξετάσουμε δεν έχει καμία σχέση με επιστήμη ή φιλοσοφία. Θα δούμε μόνο την απολύτως πρακτική του πλευρά, αυτή που μπορούμε να εφαρμόσουμε στην ζωή μας και που είναι η μόνη τελικώς που έχει σημασία για μας. Ίσως πολλοί απογοητευθούν από την «γήινη» τροπή που θα πάρει η ανάλυση αυτή, αλλά θα διαπιστώσουμε πράγματα που μας διδάσκει η ίδια η ζωή και που η πρακτική τους εφαρμογή θα μας βοηθήσει στην καλύτερη αξιοποίηση του χρόνου και εν τέλει στην βαθύτερη κατανόησή του.

Για όλα τα πράγματα και ζητήματα φαίνεται πως η ζωή βάζει κάποιες προθεσμίες. Κάποια χρονικά περιθώρια εντός των οποίων πρέπει να γίνουν κάποια πράγματα. Αν δεν γίνουν μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα τότε χάνουμε την ευκαιρία, «χάνουμε το τραίνο». Πράγματι, αυτό ισχύει και για τα δρομολόγια των συγκοινωνιών…

Αν μια γυναίκα δεν κάνει παιδιά μέχρι κάποια συγκεκριμένη ηλικία χάνει πλέον την δυνατότητα να γίνει μητέρα. Άρα δεν μπορεί να το αναβάλει από ανωριμότητα, ή από ευθυνοφοβία, επ αόριστον. Η στενότης χρόνου την πιέζει να ωριμάσει. Και ευτυχώς που υπάρχει αυτό το φαινόμενο, γιατί αλλιώς οι περισσότεροι άνθρωποι θα παρέμεναν στην ψυχολογική ηλικία των δώδεκα ή δεκαπέντε ετών έως τα γεράματά τους.

Αν δεν κυνηγήσουμε την επαγγελματική μας τακτοποίηση εγκαίρως και ζούμε από τα έτοιμα του μπαμπά μας, τότε κάποια στιγμή θα βρεθούμε εκτός αγοράς εργασίας.

Τέτοια παραδείγματα υπάρχουν πολλά. Όλη η ζωή είναι ένα σύνολο από προθεσμίες και περιθώρια. Έχουμε σκεφτεί όμως ότι και για την πνευματική μας εξέλιξη υπάρχουν κάποια περιθώρια χρόνου; Ή μήπως νομίζουμε ότι το θέμα αυτό είναι εκτός χρόνου και μπορούμε να σπαταλούμε την ζωή μας με όποιο τρόπο θέλουμε, λες και όλη η αιωνιότητα είναι δική μας;

Ας δούμε κάτι που ελάχιστοι ίσως το σκέφτονται. Για να αναθρέψει σωστά κάποιος τα παιδιά του πρέπει να διαπαιδαγωγήσει ο ίδιος τον εαυτό του. Δηλαδή να εξελιχθεί, διότι δεν μπορούμε να δώσουμε στους άλλους κάτι που δεν έχουμε εμείς. Αν έχουμε κόμπλεξ, φοβίες, ανασφάλειες, προκαταλήψεις (και έχουμε ΟΛΟΙ), θα τα μεταδώσουμε όλα στα παιδιά μας, άσχετα με το αν εμείς πιστεύουμε ότι δεν θα τα σπρώξουμε να κάνουν τα δικά μας λάθη. Θα τα σπρώξουμε να κάνουν ακριβώς τα ίδια. Αν λοιπόν δεν θέλουμε να φορτώσουμε τον λογαριασμό μας με μεγάλα «χρέη», αλλά αντίθετα να κάνουμε και εμείς κάποιο καλό για τους άλλους, πρέπει να διορθώσουμε τον εαυτό μας όσο τα παιδιά μας είναι ακόμα μικρά, πριν προλάβουμε να τους μεταδώσουμε όλα τα δικά μας εσωτερικά προβλήματα. Διότι αν εμείς εξελιχθούμε όταν αυτά θα έχουν γίνει τριάντα χρονών (με την προϋπόθεση ότι θα ζήσουμε έως τότε), τότε το μόνο που θα μπορέσουμε να κάνουμε σε εκείνη την ηλικία θα είναι να τους ζητήσουμε συγνώμη για το κακό που τους προξενήσαμε. Το κακό όμως θα έχει γίνει. Δεν μπορούμε λοιπόν να αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα αυτό με ελαφρότητα, διότι ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΧΡΟΝΟΣ ΓΙΑ ΧΑΣΙΜΟ.

Κάτι άλλο τώρα. Όσοι εκτελούν ασκήσεις γνωρίζουν την δυσκολία που αυτές έχουν και πόσο χρονοβόρες είναι. Απαιτούνται κυριολεκτικά δεκαετίες. Αν αναβάλουμε την σοβαρή και επίμονη εκτέλεσή τους ενδέχεται κάποια στιγμή, πριν τις ξεκινήσουμε, να βρεθούμε νεκροί έχοντας χάσει αυτή την ευκαιρία. Ή να αρχίσουμε τις προσπάθειες σε προχωρημένη ηλικία και εκεί οι δυσκολίες να έχουν ήδη πολλαπλασιαστεί, διότι ο νους μας κατά την διάρκεια της «ανέμελης» ζωής μας θα έχει γεμίσει με σκουριά, προλήψεις και φοβίες. Αυτό ασφαλώς δεν είναι κάτι το απόλυτο, αλλά δεν είναι συνετό να ελπίζουμε ότι στα γεράματά μας θα έχουμε την ίδια ψυχική ζωτικότητα όπως παλιά (αν και κάτι τέτοιο ίσως δεν είναι ανέφικτο), ούτε όμως είναι συνετό να πιστεύουμε ότι οπωσδήποτε θα υπάρξουν για μας γεράματα.

Θα πρέπει να προσέξουμε ώστε αυτές οι σκέψεις να μην μας γεμίσουν άγχος και φόβο. Αυτά είναι συναισθήματα που δημιουργούνται στην ψυχή μας όταν εμείς αδρανούμε και δεν το παίρνουμε απόφαση να δουλέψουμε με τον εαυτό μας. Όποιος δουλεύει δεν έχει το άγχος του χρόνου, διότι γνωρίζει μέσα του διαισθητικά πως κάνει ό,τι μπορεί και εκμεταλλεύεται τον χρόνο που του έχει δοθεί. Ο χρόνος όμως και ο θάνατος επίσης, είναι βασικοί παράγοντες στην ζωή μας. Δεν είναι συνετό να εθελοτυφλούμε, να κάνουμε ότι δεν υπάρχουν. Κάποτε θα τους βρούμε μπροστά μας.

Ο θάνατος βάζει ένα τέλος στις φαντασιώσεις μας. Δεν γνωρίζουμε πότε θα έρθει. Αυτός μας εξισώνει με όλους τους άλλους ανθρώπους, μας εξισώνει ακόμα και με τα ζώα και τα φυτά. Αφού δεν γνωρίζουμε την ώρα του θανάτου μας πρέπει να εργαζόμαστε και να δουλεύουμε με τον εαυτό μας κάθε στιγμή, ζώντας στο ΕΔΩ ΚΑΙ ΤΩΡΑ. Αυτή η έκφραση είναι πλέον του «συρμού» και από την πολλή, αλλά ανεύθυνη χρήση της, έχασε το βαθύτερο νόημά της. Π.χ. εδώ και τώρα είναι η αυτοπαρατήρηση. Δεν ονειροπολούμε, δεν τρέχει η σκέψη μας, ούτε στο παρελθόν, ούτε στο μέλλον, ούτε σε άλλους τόπους. Η προσοχή μας είναι σε αυτό που συμβαίνει μέσα μας εκείνη ακριβώς την στιγμή. Εδώ και τώρα είναι επίσης να αρχίζουμε τον αγώνα ενάντια σε κάποια αδυναμία μας μόλις την αντιληφθούμε ότι υπάρχει. Όχι ευχολόγια, όχι σχέδια για το μέλλον, αλλά δράση. Εδώ και τώρα είναι να λύνουμε τις παρεξηγήσεις μας με τους ανθρώπους άμεσα. Να ζητούμε συγνώμη αμέσως, να ευχαριστούμε τώρα αυτούς που μας βοήθησαν, να συμφιλιωνόμαστε με τους γονείς και τα παιδιά μας αμέσως, γιατί αν ο θάνατος κάποιου μάς στερήσει αυτή την ευκαιρία, τότε θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε τις ενοχές μας. Η επί τόπου όμως αντιμετώπιση των προβλημάτων μας απαιτεί το σωστό κίνητρο. Αν πιστεύουμε ότι είμαστε αθάνατοι, τότε νομίζουμε ότι έχουμε άφθονο χρόνο στην διάθεσή μας και μας καταλαμβάνει η αναβλητικότητα. Αν πιστέψουμε ότι είμαστε θνητοί, τότε στρωνόμαστε στην δουλειά. Αυτή η ενεργοποίηση μας απαλλάσσει από το άγχος και τον φόβο και μας καθιστά ταπεινούς. Αυτό είναι κάτι το παράδοξο. Άγχος έχει αυτός που νομίζει ότι είναι αθάνατος. Αυτός που έχει αποδεχθεί την θνητότητά του στην πράξη, που σκέφτεται ότι κάποτε θα πεθάνει, αυτός δεν φοβάται, ούτε έχει άγχος. Δρα και δεν χάνει τον πολύτιμο χρόνο της ζωής του σε ανόητες εσωτερικές συγκρούσεις.

Και μια και αναφέραμε τις εσωτερικές συγκρούσεις σκεφθείτε το εξής: Κάποιος ετοιμοθάνατος που γνωρίζει ότι πεθαίνει και το αποδέχεται, θα μπει σε μια τέτοια διαδικασία; Θα αρχίσει να «τρώγεται με τα ρούχα του»; Θα δημιουργεί παρεξηγήσεις με τους ανθρώπους και θα παλεύει με την συνείδησή του, λέγοντας «να το κάνω αυτό ή να μην το κάνω»; Δεν θα σπαταλήσει τον λιγοστό χρόνο του σε τέτοιες ανοησίες. Μόνο ένας ανόητος «αθάνατος» βουλιάζει σε τέτοιο τέλμα διότι νομίζει ότι η αιωνιότητα είναι μπροστά του. Αυτός που πιστεύει ότι κάποτε θα πεθάνει δεν έχει την πολυτέλεια της αναβλητικότητας, δεν έχει την πολυτέλεια να ζει με εκκρεμότητες. Τις τακτοποιεί αμέσως. Κλείνει τους λογαριασμούς του μόλις αυτοί εμφανίζονται. Ξεπληρώνει τα χρέη του, διορθώνει τα κακώς έχοντα και δεν ασχολείται με θεωρίες. Είναι άνθρωπος της δράσης. Είναι αποφασιστικός, είναι πρακτικός.

Το πρακτικό «μυστικό» του χρόνου λοιπόν είναι να καταλάβουμε ότι είναι πεπερασμένος. Ότι υπάρχουν όρια και προθεσμίες εντός των οποίων πρέπει να γίνουν ορισμένα πράγματα. Αυτή η αίσθηση μπορεί ασφαλώς να μας γεμίσει με άγχος, από την άλλη όμως πλευρά, αν αποφασίσουμε να εργασθούμε με τον εαυτό μας, αυτή ακριβώς η εργασία θα μας γεμίσει γαλήνη και αισιοδοξία. Αισιόδοξος είναι αυτός που προσπαθεί γιατί βλέπει τα αποτελέσματα.

- Όταν διαπιστώνουμε μια αδυναμία μας να αρχίζουμε αμέσως τις ενέργειες για την αντιμετώπισή της.

- Να μην αναλωνόμαστε σε θεωρίες. Αυτές αρέσουν στους «αθάνατους». Εμείς οι θνητοί δεν έχουμε χρόνο για χάσιμο.

- Αν για κάτι αισθανόμαστε τύψεις, ας καλυτερέψουμε τον χαρακτήρα μας και ας διορθώσουμε την συμπεριφορά μας άμεσα. Αν δεν το κάνουμε αυτό βουλιάζουμε στις ενοχές αναβάλλοντας την αλλαγή μας. Μετά για να ανακουφιστούμε ρίχνουμε τα βάρη σε άλλους και δημιουργούμε έναν φαύλο κύκλο.

- Όταν υπάρχει παρεξήγηση με κάποιον άνθρωπο να την τακτοποιούμε αμέσως, πριν χαθεί η ευκαιρία. Ιδίως με γονείς, παιδιά και φίλους.

- Όταν καταβάλουμε κάποια προσπάθεια, εσωτερική ή εξωτερική, να δίνουμε τον καλύτερο εαυτό μας. Αν προσπαθούμε με μισή καρδιά πιστεύοντας ότι υπάρχει χρόνος, ενδέχεται να βρεθούμε προ εκπλήξεως. Κανένα αποτέλεσμα δεν επιτυγχάνεται με μισή καρδιά.

- Αν έχουμε βλάψει ή στεναχωρήσει κάποιον να του ζητήσουμε συγνώμη σήμερα επανορθώνοντας το κακό, διότι το αύριο ίσως δεν υπάρξει.

- Στους ανθρώπους που αγαπάμε και σε αυτούς που νοιώθουμε ευγνωμοσύνη ας τους το πούμε σήμερα. Η αναβολή εκδήλωσης των αισθημάτων μας αφήνει εκκρεμότητες, ιδίως όταν αυτοί τους οποίους αγαπούσαμε φύγουν από την ζωή, πριν προλάβουμε να τους το πούμε.

Φανταστείτε ότι γνωρίζετε με βεβαιότητα πως σε μια βδομάδα θα πεθάνετε. Το αποδέχεστε, δεν αρχίζετε τα «γιατί εγώ» και τα «ο Θεός είναι άδικος» και συμφιλιώνεστε με την ιδέα αυτή. Βρισκόμενοι στην κατάσταση αυτή πως θα αξιοποιούσατε τις τελευταίες ημέρες σας στην Γη; Το καλύτερο θα ήταν να ιεραρχήσει κανείς τις προτεραιότητες. Η ιεράρχηση αυτή δεν μπορεί να γίνει όταν δεν υπάρχει η πίεση του θανάτου γιατί νομίζουμε ότι έχουμε χρόνο για τα πάντα. Ξεκινάμε από αυτά που μας βολεύουν και είναι ασήμαντα, αφήνοντας για κάποιο αόριστο μέλλον τα σημαντικά. Όταν όμως υπάρχει μόνο μια βδομάδα οι ανοησίες παραμερίζονται. Αφήνουμε στην άκρη τις ανόητες διασκεδάσεις, τους καυγάδες, τα συμφέροντα και τις μικροπρέπειες. Ζητούμε συγνώμη από αυτούς που βλάψαμε, ευχαριστούμε αυτούς που μας βοήθησαν, συμφιλιωνόμαστε με τους εχθρούς μας, ξεπληρώνουμε τα χρέη μας, λέμε στους δικούς μας ότι τους αγαπάμε (δεν τους αφήνουμε να το αντιληφθούν με τηλεπάθεια). Όσον αφορά τις «μεταφυσικές» μας έρευνες τι γίνεται με αυτές; Θα αρχίσουμε να διαβάζουμε βιβλία, να προσπαθούμε να καταλάβουμε την διάταξη των ανωτέρων επιπέδων, τις ιεραρχίες, την αριθμοσοφία, ή τα ανώτερα σώματα του ανθρώπου; Δεν το νομίζω. Θα εστιαστούμε σε αυτό που έχει πραγματικά σημασία παραμερίζοντας όλα τα δευτερεύοντα, στα οποία ενθέρμως αναλώσαμε τον πολύτιμο χρόνο της ζωής μας προσπαθώντας στην ουσία να μην αλλάξουμε, να μην θίξουμε το εγώ μας. Θα προσευχηθούμε στον Θεό για συγχώρεση, θα ζητήσουμε το καλό όλων των ανθρώπων που βλάψαμε, όλου του κόσμου και όλων των ζωντανών πλασμάτων και θα ζητήσουμε επιτέλους έστω στο παραπέντε, την εξάλειψη του εγώ μας, ώστε ο Θεός να κατοικήσει μέσα μας.

Που πήγαν οι μικροπρέπειες;

Που πήγε η επιθυμία για καταξίωση;

Που πήγαν οι θεωρίες και οι γνώσεις;